Η απόφραξη των σαλπίγγων είναι συνηθισμένη αιτία υπογονιμότητας της γυναίκας;
Έχει υπολογιστεί, πως μη διαβατότητα των σαλπίγγων εντοπίζεται σε ποσοστά, που κυμαίνονται μεταξύ του 30% και του 35% των γυναικών, οι οποίες αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογονιμότητας. Τα ποσοστά αυτά καθιστούν τη μη διαβατότητα των σαλπίγγων ένα εκ των συνηθέστερων αιτίων γυναικείας υπογονιμότητας.
Τι κάνουμε αν η μία ή και οι δύο σάλπιγγες είναι μη διαβατές;
Δεν είναι η ίδια η αντιμετώπιση των περιπτώσεων, που η μία σάλπιγγα είναι μη διαβατή με αυτή των περιπτώσεων, στις οποίες αμφότερες οι σάλπιγγες είναι μη διαβατές.
Σε αμφότερες τις περιπτώσεις όμως συχνά συνιστάται σαν πρώτο στάδιο στην αντιμετώπιση της σχετιζόμενης με τη μη διαβατότητα των σαλπίγγων υπογονιμότητας, η διαγνωστική λαπαροσκόπηση, αλλά και η υστεροσκόπηση. Με την επέμβαση ελέγχουμε, αν υφίσταται το ενδεχόμενο ενδομητρίωσης, η οποία άλλωστε αποτελεί ίσως το συνηθέστερο αίτιο απόφραξης των σαλπίγγων ή ύπαρξης συμφύσεων, λόγω παλαιότερων φλεγμονών ή χειρουργικών επεμβάσεων της περιοχής.
Ειδικά δε όσον αφορά την ενδομητρίωση, η αντιμετώπισή της δια της λαπαροσκόπησης και ενδεχομένως της ακόλουθης χορήγησης φαρμακευτικής αγωγής είναι επιβεβλημένη εν όψει οποιασδήποτε θεραπείας για υπογονιμότητα, καθότι αυτή καθαυτή η ύπαρξή της μειώνει τις πιθανότητες επιτυχίας των μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Κατά τη λαπαροσκόπηση εξάλλου είναι δυνατόν δια καθετήρος να πραγματοποιηθεί η μέσω του τραχήλου έγχυση ειδικού έγχρωμου υγρού εντός της ενδομητρικής κοιλότητας. Ο ιατρός μπορεί να παρακολουθήσει δια της κάμερας, αν το υγρό αυτό «αδειάζει» μέσα στην κοιλιά μέσω των σαλπίγγων. Κατά τον τρόπον αυτόν «επανελέγχεται» σε πραγματικό χρόνο η διαβατότητα των σαλπίγγων.
Τι κάνουμε, αν αμφότερες οι σάλπιγγες είναι μη διαβατές;
Στην περίπτωση αυτή η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μονόδρομος, αφού δια αυτής «παρακάμπτονται» οι σάλπιγγες. Η εξωσωματική γονιμοποίηση άλλωστε εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 1978 ακριβώς, για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα υπογονιμότητας μίας γυναίκας, της οποίας αμφότερες οι σάλπιγγες ήταν μη διαβατές.
Μπορεί μία γυναίκα να μείνει έγκυος αν μόνον η μία σάλπιγγα είναι διαβατή;
Μία γυναίκα μπορεί να μείνει έγκυος και με μόνο μία διαβατή σάλπιγγα, αφού φαίνεται, πως αν για παράδειγμα η δεξιά σάλπιγγα είναι μη διαβατή και ωορρηξία γίνει από τη δεξιά ωοθήκη, τότε συχνά η αριστερή (διαβατή) σάλπιγγα είναι ικανή να «συλλάβει» το ελευθερωμένο ωάριο και να το «οδηγήσει» στην ενδομητρική κοιλότητα.
Μελέτη του 2014 κατέληξε στο συμπέρασμα, πως η μη διαβατότητα μίας μόνο σάλπιγγας δεν αποτελεί από μόνη της ένδειξη σε καταφυγή μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Σε γενικές γραμμές πάντως τα περισσότερα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία κατατείνουν προς της σύσταση υποβολής της γυναίκας με μία διαβατή σάλπιγγα σε σπερματέγχυση μετά από τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, που προκαλεί ωοθυλακιορρηξία ως πρώτο μέτρο αντιμετώπισης της υπογονιμότητας. Χαρακτηριστική είναι μία μελέτη του 2019, τα στοιχεία της οποίας κατέδειξαν, πως οι πιθανότητες επιτυχίας της σπερματέγχυσης σε γυναίκες με μία διαβατή σάλπιγγα είναι παραπλήσια με τις αντίστοιχες των γυναικών με ανεξήγητη υπογονιμότητα.
Υπάρχει τέλος και η άποψη, πως αν η απόφραξη της σάλπιγγας είναι στον ισθμό συνιστάται σπερματέγχυση, ενώ αν η απόφραξη της σάλπιγγας εντοπίζεται προς το κοιλιακό της άκρο, τότε είναι προτιμότερο να καταφύγουμε απευθείας στην εξωσωματική γονιμοποίηση.
Μα δεν υπάρχει τρόπος να «ανοίξουμε» μια μη διαβατή σάλπιγγα;
Επεμβάσεις, οι οποίες αποσκοπούν στην αποκατάσταση της διαβατότητας των σαλπίγγων, δεν έχουν υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Επιπροσθέτως, αν μια γυναίκα αποπειραθεί να μείνει έγκυος μετά από μία τέτοιου είδους επέμβαση, αντιμετωπίζει αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης εξωμήτριας κύησης.
Τέτοιου είδους επεμβάσεις συστήνονταν στο παρελθόν σε γυναίκες με διαγνωσμένη απόφραξη των σαλπίγγων. Πλέον όμως, τα εξαιρετικά υψηλά ποσοστά επιτυχίας αφενός και η ασφάλεια για τη γυναίκα αφετέρου, των τεχνικών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής καθιστούν της επεμβάσεις αυτές μάλλον ξεπερασμένες και η καταφυγή σε αυτές είναι όλο και πιο σπάνια.
Δείτε και το σχετικό video, που δημιουργήσαμε σε συνεργασία με τον ιστότοπο mothersblog.gr, στην ομάδα ειδικών του οποίου ανήκουμε!
Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
