Αμέσως μετά το δεύτερο στάδιο του τοκετού ακολουθεί το τρίτο στάδιο. Το τρίτο στάδιο του τοκετού διαρκεί από την έξοδο του νεογνού μέχρι την έξοδο και του πλακούντα.
Κατά το τρίτο στάδιο γίνεται η απόλίνωση του ομφαλίου λώρου (βλ. Εικόνα 1). Δύο λαβίδες στραγγαλίζουν τον ομφάλιο λώρο, ο οποίος και κόβεται μεταξύ αυτών των λαβίδων.
Στη συνέχεια το μωρό παραδίδεται στη μητέρα του. Ο χρόνος που θα μεσολαβήσει μεταξύ της εξόδου του νεογνού και της τομής του ομφαλίου λώρου είναι περίπου 1 με 3 λεπτά.
Η έξοδος του νεογνού είναι η αφετηρία του τρίτου σταδίου του τοκετού. Το στάδιο αυτό ονομάζεται Υστεροτοκία (βλ. Εικόνα 2).
Κατά την υστεροτοκία έχουμε την αποκόλληση του πλακούντα από την εσωτερική επιφάνεια της μήτρας. Αυτή επιτυγχάνεται με την άσκηση ελαφράς έλξης με το ένα χέρι στο ομφάλιο λώρο από το μαιευτήρα, ο οποίος ταυτόχρονα ασκεί με το ελεύθερο χέρι ελαφρά πίεση στην κοιλιά της γυναίκας υπερηβικά, δηλαδή ακριβώς πάνω από τα οστά της λεκάνης (αυτός ο χειρισμός λέγεται Brandt-Andrews). Παράλληλα με τον χειρισμό αυτό στη λεχώνα χορηγείται ενοδφλεβίως και μία ορμόνη, που ονομάζεται ωκυτοκινη, η οποία προκαλεί συσπάσεις της μήτρας. Αυτός ο τρόπος εξαγωγής του πλακούντα ονομάζεται «ενεργητική αντιμετώπιση του τρίτου σταδίου».
Υπάρχουν όμως και οι υποστηρικτές της «παθητικής αντιμετώπισης του τρίτου σταδίου». Στα πλαίσια της αντιμετώπισης αυτής μετά την έξοδο του νεογνού τηρείται στάση αναμονής. Συνήθως ο πλακούντας αποκολλάται μόνος του εντός 2 έως 10 λεπτών, αλλά μπορεί να χρειαστούν και 30 λεπτά.
Σήμερα υπάρχουν μελέτες, οι οποίες περιλαμβάνουν μεγάλους αριθμούς τοκετών, οι οποίες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως η ενεργητική αντιμετώπιση του τρίτου σταδίου είναι πιο ασφαλής για τη γυναίκα, διότι με αυτή μειώνεται δραστικά η απώλεια αίματος μετά τον τοκετό. Φαίνεται πως με την ενεργητική αντιμετώπιση η μείωση της απώλειας αίματος μπορεί να φθάσει και να ξεπεράσει το 1 λίτρο.
Στο στάδιο αυτό είναι χρήσιμο να βάλουμε το μωρό να θηλάσει. Έτσι ξεκινάει η δημιουργία του δεσμού μεταξύ της μητέρας και του νεογνού. Επιπλέον οι θηλασικές κινήσεις του νεογνού πάνω στη θηλή της μητέρας είναι ένα ερέθισμα, που προκαλεί την έκκριση της ορμόνης ωκυτοκίνη και επιτείνονται έτσι έτι περαιτέρω οι συσπάσεις της μήτρας. Οι συσπάσεις της μήτρας είναι σημαντικές μετά τον τοκετό, διότι με αυτές περιορίζεται σημαντικά η απώλεια αίματος της λεχωίδος.
Μετά την έξοδο και του πλακούντα γίνεται άμεση επισκόπηση τόσο του τραχήλου, όσο και του κόλπου και του περινέου ώστε να αποκατασταθούν ενδεχόμενες ρήξεις και η επισιοτομή, αν αυτή έχει γίνει.
Δείτε ΕΔΩ πότε είναι η πιθανή ημερομηνία τοκετού σας!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
Δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο mothersblog.gr
Εικόνα 2: By OpenStax College [CC-BY-3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0)], via Wikimedia Commons