Πώς ορίζεται η δυστοκία;
Η δυστοκία ορίζεται σε αντιδιαστολή με το φυσιολογικά εξελισσόμενο τοκετό. Επομένως, θα μπορούσαμε επιγραμματικά να πούμε, πως δυστοκία ονομάζεται ο μη ικανοποιητικά εξελισσόμενος τοκετός.
Και τι είναι ο φυσιολογικά εξελισσόμενος τοκετός;
Βρισκόμαστε ενώπιον φυσιολογικά εξελισσομένου τοκετού, όταν η εγκύμων μήτρα (η μήτρα, που περιέχει μωρό δηλαδή) παρουσιάζει συσπάσεις ικανές να προκαλέσουν ωρίμανση του τραχήλου (διαστολή και μείωση του μήκους του τραχήλου), κάθοδο του μωρού στη λεκάνη και επιτυχή μαίευσή του (έξοδό του από τον κόλπο).
Γιατί εμφανίζεται η δυστοκία;
Οι παράγοντες, που συνδέονται με την εκδήλωση δυστοκίας σχετίζονται με:
• το μωρό
• τη λεκάνη της γυναίκας
• τη σύσπαση της μήτρας
Πώς η δυστοκία ενδέχεται να σχετίζεται με το μωρό;
Οι πιθανότητες εκδήλωσης δυστοκίας αυξάνονται, όταν:
• το μωρό είναι υπερβολικά μεγάλο (η κατάσταση αυτή ονομάζεται μακροσωμία και είναι συχνότερη, αν η μητέρα έχει εμφανίσει διαβήτη)
• η θέση του μωρού δεν είναι ευνοϊκή: για παράδειγμα, αν η θέση του μωρού είναι εγκάρσια (το μωρό είναι «ξαπλωμένο» μέσα στη μήτρα), ή αν το μωρό είναι μεν κεφαλικό, αλλά κατεβαίνει με το πρόσωπο (προσωπική προβολή) (βλ. εικόνα).
Πώς η δυστοκία ενδέχεται να σχετίζεται με τη λεκάνη της γυναίκας;
Προκειμένου να επιτευχθεί η μαίευση του νεογνού (η «έξοδός» του δηλαδή από τον κόλπο), είναι απαραίτητο αυτό να διέλθει της λεκάνης της γυναίκας.
Τα οστά καθορίζουν τόσο το σχήμα, όσο και τη διάμετρο της λεκάνης, η οποία, όπως φαίνεται και στην παρακάτω εικόνα, είναι κατά βάσιν ένας «οστέινος σωλήνας», που έχει ένα «φαρδύ» και ένα «στενό» άνοιγμα (με κίτρινο και κόκκινο χρώμα αντίστοιχα στην εικόνα) και μοιάζει με «χοάνη».
Ενίοτε, η λεκάνη είναι «στενή» και δεν επιτρέπει την κάθοδο του μωρού.
Πάντως, εν τοις πράγμασι δεν είναι δυνατόν να γίνει κλινική εκτίμηση της δυνατότητας της λεκάνης της γυναίκας να «δεχθεί» το μωρό και να επιτρέψει το «πέρασμά» του.
Παλαιότερα, είχαν γίνει προσπάθειες να εξετασθεί η λεκάνη εν όψει του τοκετού με είτε με ακτινογραφίες, είτε με τη λήψη μετρήσεων των οστών της λεκάνης. Πάντως, οι μέθοδοι αυτοί απεδείχθησαν αναποτελεσματικές, σε ό,τι αφορά την πρόβλεψη της δυστοκίας.
Πώς η δυστοκία σχετίζεται με τη σύσπαση της μήτρας;
Η μήτρα είναι ουσιαστικά ένας «ασκός» (μία σακούλα) με παχιά τοιχώματα, τα οποία αποτελούνται κατά κύριο λόγο από μυϊκό ιστό, το ονομαζόμενο μυομήτριο. Κατά τη διάρκεια του τοκετού, ο μυϊκός αυτός ιστός συσπάται, προκειμένου να επιτευχθεί η κάθοδος και η μαίευση («έξοδος») του νεογνού.
Οι συσπάσεις της μήτρας κατά τον τοκετό είναι απαραίτητο να έρχονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα και η έντασή τους να είναι επαρκής.
Σε μερικές περιπτώσεις οι συσπάσεις της μήτρας ενδέχεται να έχουν την «κατάλληλη» συχνότητα, αλλά η έντασή τους δεν είναι αρκετή. Αυτό ενδέχεται να συμβαίνει, διότι τα διάφορα τμήματα του μυομητρίου δεν «επικοινωνούν» μεταξύ τους, προκειμένου να «συντονιστεί» η σύσπασή τους.
Πάντως διαταραχές στην ένταση της σύσπασης της μήτρας είναι πιθανότερες, αν υφίστανται ουλές επί της μήτρας, εξαιτίας των οποίων διαταράσσεται η «αρχιτεκτονική» (η δομή) του μυομητρίου λόγω προηγουμένων χειρουργικών επεμβάσεων επ’ αυτής (π.χ. καισαρική τομή). Διαταραχή της δομής του μυός αυτού προκαλείται και εκ της παρουσίας ευμεγεθών ινομυωμάτων.
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
