1. Τα νερά δεν «σπάνε» πάντα σαν «καταρράκτης»
Αυτό, που στη μαιευτική ονομάζουμε «αυτόματη ρήξη θυλακίου», δηλαδή το κοινώς αποκαλούμενο «σπάσαν τα νερά» είναι ίσως το σημείο, που περισσότερο από κάθε άλλο έχει ταυτιστεί στο κοινό θυμικό με την έναρξη του τοκετού.
Οι περισσότερες γυναίκες πιστεύουν, πως, όταν λάβει χώρα η ρήξη θυλακίου, τότε θα αρχίσουν να εξέρχονται του κόλπου «καταρράκτες». Η πραγματικότητα δεν είναι όμως πάντα έτσι.
Πράγματι, μερικές φορές η ρήξη θυλακίου είναι κάπως πιο «εντυπωσιακή» και η μέλλουσα μαμά διαπιστώνει ροή ενός ζεστού υγρού από τον κόλπο της. Το υδαρές αυτό υγρό ενίοτε μουσκεύει το εσώρουχό της και «τρέχει» στα πόδια της.
Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις – και αυτές είναι και η πλειοψηφία – που η ρήξη του θυλακίου δεν είναι γίνεται με τόσο «ξεκάθαρο» τρόπο. Συνήθως η γυναίκα διαπιστώνει μια συνεχή, αλλά σχετικά περιορισμένη, ροή υδαρούς υγρού από τον κόλπο. Το υγρό αυτό απλά μουσκεύει το εσώρουχο.
Πώς θα καταλάβετε, πως έσπασαν τα νερά;
Την τελική διάγνωση μπορεί να την κάνει ο ιατρός σας, ο οποίος θα εισάγει στον κόλπο ένα ειδικό χαρτάκι, το οποίο ονομάζεται δείκτης του ηλιοτροπίου. Το ειδικό αυτό χαρτί αλλάζει χρώμα, αν έρθει σε επαφή με τα αμνιακά υγρά.
Εδώ αξίζει να σημειώσουμε, πως μερικές φορές η ρήξη θυλακίου γίνεται τεχνητά από τον ιατρό σας κατά τη διάρκεια του τοκετού. Πρόκειται για μια διαδικασία ανώδυνη, η οποία ενδεχομένως να επιταχύνει τη διαδικασία του τοκετού.
2. Η ρήξη θυλακίου δεν σημαίνει, πως ο τοκετός θα ελιχθεί άμεσα
Η ρήξη θυλακίου είναι μεν ένα από τα σημεία, που υποδηλώνουν, πως ο τοκετός είναι «προ των πυλών», αλλά δεν σημαίνει πως η εξέλιξή του θα είναι ταχεία. Θεωρητικά, ο τοκετός ενδέχεται να περατωθεί ακόμα και 24ώρες μετά. Φυσικά, αν διαπιστωθεί ρήξη θυλακίου συνιστάται να μεταβείτε στο νοσοκομείο, ώστε το μωρό σας και εσείς να τεθείτε υπό ιατρική παρακολούθηση.
3. Θα πονέσω στον τοκετό;
Η πραγματικότητα είναι, πως ο τοκετός – χωρίς κάποιου είδους αναγλησία – είναι μια επώδυνη διαδικασία για τη μέλλουσα μαμά. Τόσο οι συσπάσεις της μήτρας, όσο και η προοδευτική διαστολή του τραχήλου συνδέονται με άλγος, του οποίου η ένταση αυξάνεται όσο πλησιάζουμε στον τοκετό. Φυσικά, τόσο οι διάφορες μέθοδοι αναλγησίας, όσο και η ψυχολογική υποστήριξη κατά τη διάρκεια του τοκετού, αλλά και η ψυχολογική προετοιμασία της μέλλουσας μαμάς βελτιώνουν σημαντικά την εμπειρία του τοκετού.
4. Μπορεί να αισθανθείτε, πως θέλετε να ενεργηθείτε
Με την κάθοδο του νεογνού στην λεκάνη σας κατά την διάρκεια του τοκετού ασκείται πίεση στο παχύ έντερο, το οποίο βρίσκεται επίσης στη λεκάνη. Στο παχύ έντερο «κάνουν στάση» τα κόπρανα πριν από την αφόδευση.
Έτσι συχνά στον τοκετό πολλές είναι η επίτοκοι, που – άθελά τους – ενεργούνται, ακόμα και αν τους είχε γίνει υποκλυσμός (κλύσμα) πριν από την έναρξη αυτής καθαυτής της διαδικασίας του τοκετού. Αν συμβεί και σε εσάς δεν υπάρχει κανένας μα κανένας λόγος να αισθανθείτε άσχημα. Άλλωστε θα γίνει άμεσος καθαρισμός της περιοχής του περινέου από το προσωπικό της αίθουσας τοκετών.
5. Ποια φοβάται την επισιοτομή;
Η επισιοτομή (ή περινεοτομή) είναι μια μικρή τομή, που γίνεται κατά περίπτωσιν από τον ιατρό στο περίνεο κατά τη διάρκεια του τοκετού, ώστε να υποβοηθηθεί η εξέλιξή του.
Το ενδεχόμενο κάποιος να κάνει μια τομή στο περίνεό σας, είναι φυσικό να σας προκαλέσει ανησυχία. Η επισιοτομή όμως αφενός δεν πονάει (αφού κατά κανόνα προηγείται αναλγησία), αφετέρου αποκαθίσταται άμεσα μετά από το πέρας του τοκετού, ενώ κατά κανόνα η επούλωση αυτής της τομής στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν αφήνει εμφανή ουλή.
6. Μπορεί ο ιατρός να τραβήξει το μωρό με βεντούζα;
Υπάρχουν μερικές περιπτώσεις, που προκειμένου να επιτευχθεί η έξοδος του νεογνού, χρειάζεται ο ιατρός να χρησιμοποιήσει τη λεγόμενη συκία. Με τον όρο συκία αναφερόμαστε στη λεγόμενη «βεντούζα».
Ο χειρισμός αυτός δεν θέτει σε κίνδυνο το μωράκι. Εντούτοις, αν χρησιμοποιηθεί το εργαλείο αυτό, υπάρχει περίπτωση το κεφάλι του μωρού να παρουσιαστεί «επιμηκυμένο», ενώ στο τριχωτό συνήθως εμφανίζεται ένα αιμάτωμα.
Η εμφάνιση αυτή του μωρού συχνά προκαλεί ανησυχία στους γονείς. Όμως το κεφαλάκι του μωρού έχει από την κατασκευή του «πλαστικότητα» και το σχήμα του θα επανέλθει εντός ωρών ή λίγων ημερών. Όσον αφορά το αιμάτωμα και αυτό θα απορροφηθεί τάχιστα χωρίς να επηρεάσει την υγεία του μωρού. Επομένως, η ανησυχία των γονέων είναι μεν ανθρώπινη, αλλά – ευτυχώς – τα επιστημονικά στοιχεία είναι καθησυχαστικά.
7. Ο τοκετός δεν τελειώνει, αν δεν βγει και ο πλακούντας!
Και πάνω, που μετά από μεγάλη σωματική και ψυχική προσπάθεια ακούσατε για πρώτη φορά το κλάμα του μωρού σας και νομίσατε, πως – επιτέλους – ο τοκετός τελείωσε, ο ιατρός σας ζητάει να σπρώξετε ακόμα μια φορά. Είναι η στιγμή, που πρέπει να βγει και ο πλακούντας. Ευτυχώς, η προσπάθεια αυτή είναι σύντομη και συνήθως – με τη βοήθεια του ιατρού – η έξοδος του πλακούντα επιτυγχάνεται εντός λίγων λεπτών από την έξοδο του νεογνού.
8. Στον τοκετό η ευαίσθητη περιοχή θα καθαρίζεται με χλιαρό νερό
Κατά τη διάρκεια του τοκετού ανά τακτά χρονικά διαστήματα θα χρησιμοποιείται χλιαρό νερό προκειμένου να καθαρίζεται η ευαίσθητη περιοχή. Η διαδικασία αυτή στόχο έχει αφενός να περιορίσει την πιθανότητα τοπικής φλεγμονής λόγω μικροβιακής λοίμωξης, αφετέρου να βελτιώσει το αίσθημα άνεσης.
9. Μετά τον τοκετό θα έχετε αυξημένα κολπικά υγρά
Τα κολπικά αυτά υγρά ονομάζονται λόχεια και αρχικά έχουν έντονο κόκκινο χρώμα. Σταδιακά αποχρωματίζονται και λαμβάνουν διαδοχικά ερυθρωπή (ροζ), φαιά (καφέ), υποκίτρινη απόχρωση και στο τέλος γίνονται διάφανα. Η εκροή κολπικών υγρών συνήθως διαρκεί περίπου 40 ημέρες μετά από τον τοκετό.
10. Το γάλα δεν βγαίνει από ένα μόνο σωληνάκι στο μαστό
Η θηλή αποτελεί το έπαρμα («φούσκωμα») του δέρματος, που εντοπίζεται στο κέντρο της θηλαίας άλω. Στην κορυφή της δεν υπάρχει μόνο ένα στόμιο, αλλά 15 με 20 στόμια, στα οποία καταλήγουν ισάριθμοι γαλακτοφόροι πόροι (πόρος = μικρός και λεπτός σωλήνας), από τα οποία εξέρχεται το γάλα κατά το θηλασμό.
10+1. Η επισκληρίδιος αναισθησία είναι χείρα βοηθείας
Η ευρεία χρήση της επισκληρίδιου αναισθησίας στον τοκετό έχει βελτιώσει την εμπειρία του τοκετού, όπως η επίτοκος την αντιλαμβάνεται, σε εξαιρετικά σημαντικό βαθμό. Χάρη στην τεχνική αυτή μειώνεται σε εξαιρετικά σημαντικό βαθμό ο πόνος από τις συσπάσεις της μήτρας κατά τον τοκετό, ενώ σε μερικές περιπτώσεις επιταχύνεται και αυτή καθαυτή η διαδικασία του τοκετού.
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
