Στο τέλος της 2ης εβδομάδας της εγκυμοσύνης είδαμε πώς στην ωοθήκη γίνεται η ωθηλακιορρηξία και το ωάριο ελευθερώνεται μέσα στη σάλπιγγα. Από τη στιγμή αυτή το ωάριο πρέπει να γονιμοποιηθεί μέσα σε 12-24 ώρες, αλλιώς θα καταστραφεί (θα γίνει η λεγόμενη «απόπτωση» του ωαρίου).
Αν λοιπόν την κατάλληλη στιγμή, δηλαδή όταν η γυναίκα είναι γόνιμη (δείτε εδώ ποιές είναι οι γόνιμές σας ημέρες!), το ζευγάρι έρθει σε συνουσία με εκσπερμάτωση εντός του κόλπου, τότε τα σπερματοζωάρια εισέρχονται στην ενδομητρική κοιλότητα δια του τραχήλου της μήτρας.
Στη συνέχεια, τα σπερματοζωάρια, δια των σαλπιγγικών στομίων εισέρχονται στις σάλπιγγες και οδηγούνται έτσι προς τις ωοθήκες.
Εδώ θα πρέπει να πούμε, πως κατά κανόνα κατά τη διάρκεια ενός κύκλου ωοθηλακιορρηξία λαμβάνει χώρα μόνο στη μία εκ των δύο ωοθηκών. Η έτερη ωοθήκη φυσικά δεν είναι τελείως ανενεργή, αφού παράγει τις απαραίτητες ορμόνες, οι οποίες ρυθμίζουν την έμμηνο ρύση και είναι απαραίτητες για τη γονιμότητα της γυναίκας.
Υπάρχουν φυσικά και οι εξαιρέσεις στον κανόνα αυτόν. Σε μερικές περιπτώσεις απελευθερώνονται πλέον του ενός ωαρίου από τις ωοθήκες, ενδεχομένως δύο και πολύ σπανιότερα πλέον των δύο. Αν γονιμοποιηθούν αμφότερα, τότε έχουμε την περίπτωση διζυγωτικών διδύμων. Πρόκειται για τα δίδυμα, τα οποία δεν είναι πανομοιότυπα, αλλά μοιάζουν, όπως μοιάζουν τα αδέλφια μεταξύ τους.
Από όλα τα σπερματοζωάρια, που θα φθάσουν στην άκρη της σάλπιγγας για να συναντήσουν το ωάριο, το οποίο έχει απελευθερωθεί, μόνον ένα σπερματοζωάριο, θα καταφέρει τελικά να το γονιμοποιήσει. Η γονιμοποίηση του ωαρίου λαμβάνει χώρα στο άκρο της σάλπιγγας, το οποίο βρίσκεται κοντά στην ωοθήκη και ονομάζεται κώδων, διότι μοιάζει με κουδούνι.
Εδώ αξίζει να θυμίσουμε πως το γενετικό υλικό, που περικλείεται σε κάθε κύτταρο είναι οργανωμένο σε σωματίδια, τα αποκαλούμενα χρωμοσώματα. Το κάθε κύτταρο του σώματός μας έχει 46 από αυτά τα χρωμοσώματα. Τα μόνα κύτταρα που έχουν 23 χρωμοσώματα είναι τα ωάρια στη γυναίκα και τα σπερματοζωάρια στον άνδρα. Επομένως, όταν το ωάριο και το σπερματοζωάριο ενωθούν κατά τη γονιμοποίηση, ενώνεται και το γενετικό υλικό που μεταφέρουν. Έτσι έχουμε 23 χρωμοσώματα από το σπερματοζωάριο και 23 χρωμοσώματα από το ωάριο, 46 χρωμοσώματα εν τω συνόλω. Συνεπώς από τα 46 χρωμοσώματα, που περιέχονται σε κάθε κύτταρό μας, τα 23 προέρχονται από τη μητέρα μας και τα 23 από τον πατέρα μας.
Το κύτταρο, το οποίο προκύπτει από τη συνένωση του ωαρίου με το σπερματοζωάριο ονομάζεται ζυγωτό. Η δημιουργία του ζυγωτού σηματοδοτεί την έναρξη της 3ης εβδομάδας της εγκυμοσύνης. Υπενθυμίζουμε πως την ηλικία της εγκυμοσύνης (δείτε εδώ σε ποια εβδομάδα της κύησης βρίσκεστε!) τη μετράμε από την πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου. Πρόκειται όμως για την πρώτη εβδομάδα της νέας ύπαρξης, που τώρα δημιουργείται στην άκρη της σάλπιγγας και ξεκινάει το ταξίδι της προς τη μήτρα.
Το ζυγωτό περιβάλλεται από μια μεμβράνη, η οποία ονομάζεται διαφανής ζώνη. Μέσα στην κοιλότητα, που σχηματίζεται από τη διαφανή ζώνη, το ζυγωτό, το οποίο έχει ξεκινήσει το ταξίδι του προς την ενδομητρική κοιλότητα, αρχίζει να διαιρείται σε όμοια κύτταρα. Έτσι την δεύτερη ημέρα θα έχουμε δύο όμοια κύτταρα να περικλείονται από τη διαφανή ζώνη, στη συνέχεια θα έχουμε τέσσερα τέτοια κύτταρα και την τρίτη περίπου ημέρα θα έχουμε οκτώ τέτοια κύτταρα. Στη φάση αυτή, το έμβρυο μοιάζει με μούρο, εξού και το όνομα, που του δόθηκε: μορίδιο (μικρό μούρο).
Το χαρακτηριστικό αυτών των διαιρέσεων είναι, πως τα νέα κύτταρα, που δημιουργούνται μετά από κάθε διαίρεση, είναι μικρότερα από τα κύτταρα, που αντικαθιστούν. Έτσι το συνολικό μέγεθος της κοιλότητας, η οποία περικλείεται από τη διαφανή ζώνη είναι σταθερό, απλά περικλείει, όλο και μικρότερου μεγέθους κύτταρα.
Περίπου την 5η ημέρα το έμβρυο φτάνει στην ενδομητρική κοιλότητα. Στο στάδιο αυτό μεταξύ των κυττάρων, που το αποτελούν, έχει αρχίσει να σχηματίζεται μία κοιλότητα γεμάτη με υγρό. Το στάδιο αυτό ονομάζεται βλαστοκύστη.
Στη βλαστοκύστη εντοπίζεται μία εσωτερική ομάδα κυττάρων, η εμβρυοβλάστη, από την οποία θα προέλθει το μεγαλύτερο μέρος του εμβρύου. Η εμβρυοβλάστη καλύπτεται από μία στοιβάδα κυττάρων, την τροφοβλάστη, από την οποία θα προέλθουν οι μεμβράνες, που καλύπτουν το έμβρυο και ο πλακούντας, που το θρέφει.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφερθούμε και στο ενδεχόμενο της πλήρους διαίρεσης του αρχικού ζυγωτού σε δύο ξεχωριστά κύτταρα σε κάποιο στάδιο του ταξιδιού του μέσα στη σάλπιγγα. Στην περίπτωση αυτή έχουμε τη δημιουργία μονοζυγωτικών διδύμων. Αυτά είναι τα δίδυμα, που μοιάζουν μεταξύ τους σαν δύο σταγόνες νερό.
Προς το τέλος της 3ης εβδομάδας της εγκυμοσύνης, η βλαστοκύστη έχει εισέλθει στην ενδομητρική κοιλότητα και είμαστε έτοιμοι για το επόμενο κεφάλαιο του ταξιδιού της ζωής: την εμφύτευση!
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δείτε ΕΔΩ πώς αλλάζει η ζωή σας την 3η εβδομάδα της κύησης!
Δείτε το video της γονιμοποίησης και της εφύτευσης!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο mothersblog.gr
