Τι είναι οι πολύποδες;
Οι πολύποδες της μήτρας είναι μικρά, καλοήθη, στην συντριπτική τους πλειοψηφία, ογκίδια, τα οποία ενδέχεται να εμφανισθούν στην εσωτερική επένδυση της ενδομητρικής κοιλότητος, δηλαδή στο ενδομήτριο (ενδομητρικός πουλύπους) ή στον τράχηλο της μήτρας (τραχηλικός πολύπους).
Οι πολύποδες της μήτρας μπορεί να έχουν μέγεθος, που κυμαίνεται από λίγα χιλιοστά (όσο ένας κόκκος σουσάμι) μέχρι και αρκετά εκατοστά.
Οι πολύποδες μπορεί να έχουν μίσχο (μισχωτοί) ή να έχουν ευρεία βάση (άμισχοι) (βλ. εικόνα).
Μερικές φορές οι μισχωτοί ενδομητρικοί πολύποδες μπορεί να έχουν τόσο μακρύ μίσχο, ώστε να προβάλλουν μέσα από το τραχηλικό στόμιο στον κόλπο, όπως φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία.
Οι πολύποδες ενδέχεται να παραμένουν ασυμπτωματικοί, ενώ το συνηθέστερο σύμπτωμα, το οποίο συνδέεται με την παρουσίας τους είναι η κολπική αιμόρροια, τόσο πριν, όσο και μετά την εμμηνόπαυση.
Οι πολύποδες εξάλλου συχνά συνδέονται με την εκδήλωση και υπογονιμότητας.
Οι πολύποδες ενδέχεται να εντοπισθούν με διακολπικό υπερηχογράφημα (βλ. εικόνα), αλλά η τελική διάγνωση επιτυγχάνεται δια της απόξεσης του ενδομητρίου ή της υστεροσκόπησης. Κατά τις επεμβάσεις αυτές επιτυγχάνεται και η αφαίρεσή τους.
Τι ορίζουμε ως αποβολή;
Ο όρος παλίνδρομη κύηση είναι ένας τεχνοκρατικός όρος, με τον οποίο αναφερόμαστε στο κλινικό φαινόμενο, που κοινώς καλείται αποβολή. Ο όρος αυτός προκαλεί σημαντική συναισθηματική φόρτιση, και περιγράφει την απώλεια μιας κύησης πριν από τις 20 εβδομάδες ή όταν το έμβρυο ζυγίζει λιγότερο από 500 γραμμάρια.
Το 80% δε των απωλειών κύησης λαμβάνουν χώρα στο πρώτο τρίμηνο. Μόλις ανιχνευθούν υγιείς καρδιακοί παλμοί στο έμβρυο οι πιθανότητες για αποβολή μειώνονται δραματικά.
Η παρουσία πολυπόδων αυξάνει τις πιθανότητες για αποβολή;
Η συσχέτιση της παρουσίας πολυπόδων στη μήτρα με ενδεχόμενη αύξηση των πιθανοτήτων για αποβολή δεν έχει ακόμα κατ’ απόλυτον τρόπο διασαφηνισθεί. Εντούτοις, στη διεθνή βιβλιογραφία ανευρίσκονται στοιχεία, πάνω στα οποία μπορεί κάποιος να βασισθεί, προκειμένου να επιχειρηματολογήσει υπέρ της πιθανότητας η σχέση αποβολής και παρουσίας πολυπόδων όντως να υφίσταται.
Καταρχήν, στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθούμε σε «κλασσική» σχετική μελέτη του 1999. Στη μελέτη αυτή ελήφθησαν υπόψη στοιχεία από 5736 κύκλους εξωσωματικής γονιμοποίησης. Σε 83 εξ αυτών των κύκλον υφίστατο η υποψία ύπαρξης πολύποδος στη μήτρα. Οι 83 αυτές γυναίκες χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες: Στην Ομάδα Ι ανήκαν 49 γυναίκες, στις οποίες πραγματοποιήθηκε εμβρυομεταφορά, χωρίς προηγουμένως να υποβληθούν σε υστεροσκόπηση. Στην Ομάδα ΙΙ ανήκαν 34 γυναίκες, οι οποίες εν όψει της εμβρυομεταφοράς υπεβλήθησαν σε υστεροσκόπηση και σε 14 εξ’ αυτών (ποσοστό 58,3%) εντοπίσθηκε τελικά πολύποδας, ο οποίος και αφαιρέθηκε. Ενώ το ποσοστό επιτυχούς γονιμοποίησης του ωαρίου ήταν παρόμοιο στις δύο ομάδες, μεταξύ των γυναικών, οι οποίες πριν την εμβρυομεταφορά δεν υπεβλήθησαν σε υστεροσκόπηση ήταν σχεδόν διπλάσιο το ποσοστό των αποβολών (27,3%), εν σχέσει με τις γυναίκες, που υπεβλήθησαν στην επέμβαση αυτή (14,3%).
Συντάκτες μελέτης του 2022 καταπιάστηκαν με τη διερεύνηση της πιθανότητας ειδικά οι πολύποδες, που εντοπίζονται στον τράχηλο της μήτρας να σχετίζονται με αποβολές. Στη συγκεκριμένη μελέτη μάλιστα αξιολογήθηκε και η πιθανότητα η παρουσία τέτοιων πολυπόδων να συνδέεται και με αυξημένες πιθανότητες για πρόωρο τοκετό. Στη συγκεκριμένη μελέτη ελήφθησαν υπόψη στοιχεία από 2941 κυήσεις, σε 142 εκ των οποίων είχε επιβεβαιωθεί η παρουσία τραχηλικού πολύποδος. Εκ τις στατιστικής ανάλυσης των στοιχείων αυτών οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα, πως η παρουσία τραχηλικών πολυπόδων συνδέεται όχι μόνον με αύξηση των πιθανοτήτων εκδήλωσης αποβολής, αλλά και προώρου τοκετού.
Αν είχα αποβολή συνιστάται να υποβληθώ σε υστεροσκόπηση, προκειμένου να εξακριβωθεί το ενδεχόμενη αυτή να οφειλόταν σε πολύποδα;
Οι αποβολές στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων συνδέονται με την παρουσία ανωμαλιών στο γενετικό υλικό (στο DNA δηλαδή) του εμβρύου. Επομένως, αρκετοί ανήκοντες στους επιστημονικούς κύκλους – όχι αδικαιολόγητα – θεωρούν, πως η υποβολή της γυναίκας σε υστεροσκόπηση μετά από μία αποβολή είναι μάλλον υπερβολική…
Εντούτοις, η συζήτηση αλλάζει, αν πρόκειται για γυναίκα, στο ιστορικό της οποίας καταγράφονται περισσότερες των τριών αποβολών. Γυναίκες με αυτού του είδους το ιστορικό λέμε πως παρουσίασαν καθ’ έξιν αποβολές. Μελέτη του 2016 αναφέρει, πως οι συγκεκριμένες γυναίκες ενδεχομένως να αξίζει να υποβληθούν σε υστεροσκόπηση, προκειμένου να αξιολογηθεί το ενδεχόμενο το φαινόμενο αυτό να συνδέεται με την παρουσία πολυπόδων.
Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Lass A, Williams G, Abusheikha N, Brinsden P. The effect of endometrial polyps on outcomes of in vitro fertilization (IVF) cycles. J Assist Reprod Genet. 1999 Sep;16(8):410-5. doi: 10.1023/a:1020513423948. PMID: 10478319; PMCID: PMC3455496.
Hirayama E, Ebina Y, Kato K, Akabane-Nakagawa K, Okuyama K. Cervical polyps in early pregnancy are a risk factor for late abortion and spontaneous preterm birth: A retrospective cohort study. Int J Gynaecol Obstet. 2022 Jan;156(1):64-70. doi: 10.1002/ijgo.13608. Epub 2021 Feb 9. PMID: 33471369.
Huchon C, Deffieux X, Beucher G, Capmas P, Carcopino X, Costedoat-Chalumeau N, Delabaere A, Gallot V, Iraola E, Lavoue V, Legendre G, Lejeune-Saada V, Leveque J, Nedellec S, Nizard J, Quibel T, Subtil D, Vialard F, Lemery D; Collège National des Gynécologues Obstétriciens Français. Pregnancy loss: French clinical practice guidelines. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2016 Jun;201:18-26. doi: 10.1016/j.ejogrb.2016.02.015. Epub 2016 Mar 18. PMID: 27039249.
