Οι κιρσοί είναι ένα δυσάρεστο φαινόμενο, το οποίο ενδέχεται να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι κιρσοί είναι διογκωμένες φλέβες, που εντοπίζονται κάτω από την επιφάνεια του δέρματος. Η συχνότερη έδρα εμφάνισής τους είναι τα κάτω άκρα και κυρίως η επιφάνεια πίσω από το γόνατο, ενώ ενδέχεται να παρουσιαστούν και στο αιδοίο, αλλά και στο ορθό, αφού οι αιμορροΐδες είναι και αυτές ένα είδος κιρσών.
Οι διογκωμένες αυτές φλέβες δεν εμφανίζονται κατ’ αποκλειστικότητα στην εγκυμοσύνη, αλλά και εκτός αυτής. Άλλωστε και άνδρες ενδέχεται να παρουσιάσουν κιρσούς, αν και με μικρότερη συχνότητα σε σχέση με τις γυναίκες.
Φαίνεται, πως η δημιουργία κιρσών έχει και γενετικό υπόβαθρο. Επομένως, αν κάποιος συγγενής σας έχει το πρόβλημα αυτό, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες να το αντιμετωπίσετε κι εσείς.
Επιπροσθέτως, η εμφάνιση των κιρσών στα κάτω άκρα έχει συνδεθεί και με την υπέρμετρη αύξηση του σωματικού βάρους.
Εντούτοις, οι φυσιολογικές αλλαγές, που συμβαίνουν στο σώμα σας κατά τη διάρκεια της κύησης, ευνοούν την εμφάνιση κιρσών. Ενώ φαίνεται, πως, αν και οι κιρσοί ενδέχεται να υποχωρήσουν σε κάποιο βαθμό μετά την κύηση, αυτοί συνήθως «επιστρέφουν δριμύτεροι» σε επόμενη κύηση.
Κατά την εγκυμοσύνη επιτελούνται στο σώμα σας κάποιες φυσιολογικές αλλαγές, οι οποίες φαίνεται, πως εμπλέκονται στη δημιουργία των κιρσών. Καταρχήν αυξάνεται ο όγκος του αίματος. Έτσι αυξάνεται η πίεση στα τοιχώματα των φλεβών.
Επίσης η αύξηση της έκκρισης προγεστερόνης, προκαλεί χαλάρωση των μυϊκών τοιχωμάτων των φλεβών, τα οποία «ενδίδουν» πιο εύκολα και οι φλέβες διογκώνονται.
Επιπλέον η αυξημένη σε μέγεθος μήτρα ασκεί πίεση σε ένα μεγάλο αγγείο, που διατρέχει την πύελο και την κοιλιά, το οποίο ονομάζεται κάτω κοίλη φλέβα. Μέσω του αγγείου αυτού το αίμα επιστρέφει από τα κάτω άκρα προς την καρδιά. Συνεπώς η πίεση, που η μήτρα ασκεί σε αυτό, έχει ως αποτέλεσμα την δυσχέρεια της κυκλοφορίας του αίματος. Κατά συνέπεια το αίμα «λιμνάζει» στις φλέβες των κάτω άκρων και δημιουργούνται οι κιρσοί.
Η θεραπεία των κιρσών των κάτω άκρων, αν συνυπάρχουν οι σχετικές ενδείξεις, είναι χειρουργική. Εντούτοις, αυτός ο τρόπος αντιμετώπισης δεν ενδείκνυται κατά τη διάρκεια της κύησης.
Στην εγκυμοσύνη καλόν είναι να ληφθούν κάποια μέτρα, τα οποία ενδέχεται να περιορίσουν την έκταση του φαινομένου, χωρίς όμως τα μέτρα αυτά να είναι κατά κανόνα αρκετά, ώστε να εξαφανιστούν οι διογκωμένες αυτές φλέβες.
Καταρχήν συνιστάται να αποφύγετε να πάρετε υπερβολικό βάρος κατά την εγκυμοσύνη, αφού το βάρος είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας προδιάθεσης, για την εμφάνιση κιρσών.
Χρήσιμες σε μερικές περιπτώσεις φαίνεται να είναι και οι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης, ειδικά αν υποχρεώνεστε σε παρατεταμένη ορθοστασία, η οποία επιβαρύνει τις ήδη δοκιμαζόμενες φλέβες των κάτω άκρων.
Η ήπια γυμναστική κατά την εγκυμοσύνη, αν φυσικά δεν υπάρχουν αντενδείξεις, περιορίζει σε κάποιο βαθμό την ανάπτυξη κιρσών.
Υπάρχουν και κάποιες συνήθειες, οι οποίες ενδέχεται να βελτιώσουν την κατάσταση ή τουλάχιστον να περιορίσουν την επιδείνωσή της. Καλόν είναι όσο είστε ξαπλωμένη να κρατάτε τα πόδια σας ανασηκωμένα, βάζοντας ένα ή δύο μαξιλάρια κάτω από αυτά, ώστε να βοηθηθεί η επιστροφή του αίματος από τα κάτω άκρα. Επίσης, αν αυτό είναι δυνατό, καλόν είναι να βάζετε ένα υποπόδιο (σκαμνάκι) κάτω από τα πόδια, όσο είστε καθιστή. Εξάλλου, όσο είστε καθιστή αποφύγετε να «σταυρώνετε» τα πόδια σας. Τέλος καλόν είναι, όσο αναπαύεστε να ξαπλώνετε στο πλάι – καλύτερα στο αριστερό – διότι στη στάση αυτή μειώνεται η πίεση, που η αυξημένη σε μέγεθος μήτρα ασκεί στην κάτω κοίλη φλέβα και διευκολύνεται η κυκλοφορία του αίματος στα κάτω άκρα.
Συνήθως οι κιρσοί, πέρα της αντιαισθητικής εικόνας, δεν προκαλούν περαιτέρω προβλήματα. Κάποιες γυναίκες αναφέρουν κατά καιρούς αίσθημα κνησμού επί των κιρσών, ή αίσθημα καύσου. Στην περίπτωση αυτή συνιστάται να ενημερωθεί ο ιατρός σας.
Η στασιμότητα της κυκλοφορίας του αίματος στις φλέβες, ενδέχεται να αυξήσει ελάχιστα την πιθανότητα δημιουργίας θρόμβων εντός των αγγείων αυτών. Για το λόγο αυτό, ειδικά σε ακραίες καταστάσεις, ενδέχεται να συσταθεί η χορήγηση αντιπηκτικής αγωγής.
Οι κιρσοί είναι λοιπόν μια παθολογική κατάσταση των αγγείων, ειδικά αυτών των κάτω άκρων, η οποία δεν αποτελεί αποκλειστικότητα της εγκυμοσύνης. Εντούτοις, οι φυσιολογικές αλλαγές, στις οποίες υπόκειται το σώμα σας κατά την κύηση, αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισής τους στην περίοδο αυτή.
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
