Πόσο συχνή είναι η ναυτία στην εγκυμοσύνη;
Η ναυτία είναι μία από τις πιο συχνές οχλήσεις, που αναφέρει μία γυναίκα ειδικά στην αρχή της εγκυμοσύνης. Η ναυτία ενίοτε δε συνοδεύεται και από κάποια επεισόδια εμέτου. Η κατάσταση αυτή είναι μεν ενοχλητική, αλλά αντιμετωπίζεται συνήθως χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.
Η συχνότητα της εμφάνισης ναυτίας με ή χωρίς επεισόδια εμέτου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης κυμαίνεται ανάλογα με τη μελέτη μεταξύ του 50% και του 90% των κυήσεων. Έχει μάλιστα διατυπωθεί η άποψη, πως περίπου στο 35% των εγκύων, οι οποίες αναφέρουν ναυτίες με επεισόδια εμέτου, η ένταση των συμπτωμάτων είναι τέτοια, που να οδηγεί σε περιορισμό της κοινωνικής και επαγγελματικής δραστηριότητας.
Σε ποιο στάδιο της εγκυμοσύνης εκδηλώνεται συνήθως η ναυτία;
Σε γενικές γραμμές, τα πρώτα συμπτώματα ναυτίας εμφανίζονται μεταξύ της 9ης και 10ης εβδομάδας της κύησης, χωρίς να αποκλείεται να εμφανιστούν και νωρίτερα.
Συνηθέστερα, η κορύφωση των συμπτωμάτων λαμβάνει χώρα μεταξύ της 11ης και 13ης εβδομάδας, ενώ η λύση τους εντοπίζεται μεταξύ της 12ης και της 14ης εβδομάδας της κύησης.
Έχει όμως καταγραφεί και ποσοστό 1% με 10% των κυήσεων, στις οποίες η συμπτωματολογία μπορεί να εμείνει ακόμα και μέχρι τις 20 με 22 εβδομάδες της κύησης.
Γιατί εκδηλώνεται η ναυτία της κύησης;
Τα αίτια εμφάνισης ναυτίας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν έχουν προς ώρας τουλάχιστον διασαφηνισθεί.
Σύμφωνα με την επικρατούσα τουλάχιστον υπόθεση, οι βίαιες ορμονικές αλλαγές, που λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια της κύησης, έχουν κάποια σχέση με την εμφάνιση ναυτίας.
Ποιοι παράγοντες αυξάνουν τις πιθανότητες εκδήλωσης ναυτίας στην εγκυμοσύνη;
Έχουν καταγραφεί συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου, οι οποίοι αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης ναυτίας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπως:
• Πολύδυμες κυήσεις (δίδυμα, τρίδυμα, κ.λ.π.)
• Εκδήλωση ναυτίας σε προηγούμενη κύηση
• Συγγενής της γυναίκας, η οποία παρουσίασε ναυτία σε δική της εγκυμοσύνη
Θα πρέπει να αναφερθεί, ότι κατά τη διερεύνηση των αιτίων της ναυτίας κατά την κύηση λαμβάνεται υπόψη και η πιθανότητα αυτή να σχετίζεται με ημικρανίες ή με διαταραχές των ώτων (αφτιών), που μπορούν να προκαλέσουν ιλίγγους.
Πότε η ναυτία στην κύηση θεωρείται «ελαφράς μορφής»;
Η συμπτωματολογία θεωρείται ελαφράς μορφής, όταν:
• η ναυτία υφίσταται για όχι περισσότερο από μία ώρα ημερησίως
• τα επεισόδια εμέτου δεν υπερβαίνουν τα δύο ημερησίως.
Η βαριάς μορφής συμπτωματολογία χαρακτηρίζεται από:
• ναυτία διαρκεί για 6 ή περισσότερες ώρες
• η ναυτία συνοδεύεται από 5 ή παραπάνω επεισόδια εμέτου.
Πότε θα πρέπει να αναζητηθεί ιατρική φροντίδα ένεκα της ναυτίας στην εγκυμοσύνη;
Υπάρχει ένα ποσοστό περίπου 1% με 2% των κυήσεων, κατά τη διάρκεια των οποίων παρουσιάζεται ναυτία, αλλά η σχετική συμπτωματολογία καταγράφεται ως ιδιαίτερα έντονη.
Πρόκειται για περιπτώσεις «υπερέμεσης κύησης» και χαρακτηρίζονται από απώλεια άνω του 5% του σωματικού βάρους, αφυδάτωση και εργαστηριακές εξετάσεις εκτός φυσιολογικών ορίων.
Στις μάλλον σπάνιες αυτές περιπτώσεις γίνεται σύσταση για νοσοκομειακή περίθαλψη, ώστε να χορηγηθούν υγρά και η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή ενδοφλεβίως.
Πώς αντιμετωπίζεται η ναυτία στην εγκυμοσύνη;
Ευτυχώς, οι περιπτώσεις, που απαιτούν τελικά περίθαλψη σε νοσοκομειακό περιβάλλον είναι εξαιρετικά σπάνιες. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα περιστατικά αυτά αντιμετωπίζονται ικανοποιητικά εκτός νοσοκομείου.
Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει τόσο τη χορήγηση της κατάλληλης θεραπείας με αντιεμετικά φάρμακα, ασφαλή για την κύηση, αλλά και με τη χορήγηση βιταμίνης B6, όσο και την ένταξη στην καθημερινότητα συνηθειών, που μπορεί να βελτιώσουν την κατάσταση.
Μέτρα, που σε αρκετές περιπτώσεις είναι αποτελεσματικά στον περιορισμό της έντασης της ναυτίας κατά την κύηση περιλαμβάνουν:
• την αφαίρεση από το διαιτολόγιο τροφών πλούσιων σε λιπαρά, οι τροφές αυτές είναι κατά κανόνα δύσπεπτες και υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο η κατανάλωσή τους να επιβαρύνει έτι περαιτέρω την κατάσταση
• την προτίμηση πιο εύπεπτων τροφών, που είναι πλούσιες σε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες
• με δεδομένο ότι η ναυτία επιδεινώνεται, όταν το στομάχι είναι άδειο, αντί των τριών κυρίων γευμάτων, καλόν είναι τα γεύματα να είναι μικρά και συχνά
• ιδιαίτερη προσοχή είναι απαραίτητο να δοθεί στην επαρκή ενυδάτωση. Φυσικά η κατανάλωση νερού δεν πρέπει να λαμβάνει χώρα μεσούντως. του επεισοδίου της ναυτίας, αλλά όταν η συμπτωματολογία θα έχει κοπάσει. Μια καλή τακτική είναι η λήψη υγρών να γίνεται σε μικρές ποσότητες και συχνά.
• χρήσιμο είναι να εντοπιστούν και τυχόν οσμές και τροφές, που προκαλούν ναυτία, ώστε να αποφεύγονται.
Η ψυχολογία της γυναίκας εμπλέκεται στην εκδήλωση ναυτίας στην εγκυμοσύνη;
Δεν πρέπει να υποτιμηθεί και ο ψυχολογικός παράγων στην περίπτωση εμφάνισης ναυτίας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η κατάσταση αυτή συχνά οδηγεί σε πτώση του ηθικού της εγκύου. Είναι χρήσιμο να καθησυχαστεί η κυοφορούσα και να της εξηγηθεί πως η ναυτία είναι μια συνήθης κατάσταση, η οποία καίτοι ενοχλητική, δεν θέτει σε κίνδυνο ούτε αυτήν, αλλά ούτε και το μωρό της.
Αντί επιλόγου…
Η εμφάνιση ναυτίας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι λοιπόν μία κατάσταση, που εμφανίζεται εξαιρετικά συχνά κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου και συνήθως η ίαση είναι αυτόματη με την πρόοδο της εγκυμοσύνης, ενώ, για όσο διαρκεί, υπάρχουν μέθοδοι, οι οποίες μπορούν να περιορίσουν τα συμπτώματα.
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
