Τι είναι πολύδυμος κύηση;
Με τον όρο πολύδυμος (ή πολύδημη) κύηση αναφερόμαστε στην ταυτόχρονη κυοφορία πλέον του ενός εμβρύου.
Έτσι αν έχουμε δύο έμβρυα, μιλάμε για δίδυμη κύηση, αν έχουμε τρία έμβρυα για τρίδυμη κύηση κ.ο.κ.
Πόσα είδη δίδυμης κύησης υπάρχουν;
Υπάρχουν δύο βασικά «είδη» διδύμων:
• Τα μονοωγενή ή μονοζυγωτικά. Τα δίδυμα αυτά προήλθαν από τη γονιμοποίηση ενός μόνον ωαρίου. Στη συνέχεια το έμβρυο, που προέκυψε διαιρέθηκε πλήρως και τοιουτοτρόπως δημιουργήθηκαν δύο ξεχωριστά έμβρυα. Τα έμβρυα, που θα προκύψουν έχουν πανομοιότυπο γενετικό υλικό. Τα αδελφάκια αυτά είναι τα δίδυμα, που «μοιάζουν σαν δύο σταγόνες νερό».
• Τα διωογενή ή διζυγωτικά. Τα δίδυμα αυτά προήλθαν από τη γονιμοποίηση δύο διαφορετικών ωαρίων. Τα έμβρυα, που θα προκύψουν έχουν διαφορετικό γενετικό υλικό. Τα αδελφάκια αυτά είναι τα δίδυμα, που «μοιάζουν απλά σαν αδέλφια», ενώ ενδέχεται να έχουν και διαφορετικό φύλο. Η διζυγωτική κύηση συνδέεται με πολλαπλή ωοθυλακιορρηξία, δηλαδή με την απελευθέρωση πλέον του ενός ωαρίου σε έναν κύκλο.
Πόσο συχνές είναι οι διζυγωτικές δίδυμες κυήσεις;
Μεταξύ των κυήσεων, στις οποίες η σύλληψη επετεύχθη με φυσικό τρόπο, οι διζυγωτικές δίδυμες κυήσεις απαντώνται σε ποσοστό 3%.
Όμως το συνολικό ποσοστό των διζυγωτικών δίδυμων κυήσεων επί του συνόλου των κυήσεων έχει παρουσιάσει σημαντική αύξηση τις τελευταίες δεκαετίες. Ο λόγος της ανόδου του ποσοστού αυτού οφείλεται στην ευρύτερη χρήση των μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Η πιο «απλή» μέθοδος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι η πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας με τη χορήγηση από του στόματος ειδικών δισκίων. Τα δισκία αυτά περιέχουν τη φαρμακευτική ουσία Κιτρική Κλομιφένη ή τη Λετροζόλη. Η χορήγηση των ουσιών αυτών συνδέεται με αύξηση των πιθανοτήτων για πολλαπλή ωοθυλακιορρηξία. Ως εκ τούτου το ποσοστό των δίδυμων κυήσεων επί του συνόλου των κυήσεων, που επιτυγχάνονται με τον τρόπο αυτό κυμαίνεται μεταξύ του 5% και 10%.
Στην περίπτωση της σπερματέγχυσης, η μέθοδος αυτή κατά κανόνα συνδυάζεται με τη χορήγηση από του στόματος τέτοιων δισκίων. Για το λόγο αυτό αυξάνονται και οι πιθανότητες για επίτευξη δίδυμης κύησης.
Αν επιλεγεί η μέθοδος της εξωσωματικής γονιμοποίησης, προκειμένου να αυξηθούν οι πιθανότητες επιτυχίας επιλέγεται η εμβρυομεταφορά πλέον του ενός εμβρύου (συνήθως επιλέγονται τα δύο έμβρυα). Με τον τρόπο αυτόν αυξάνονται οι πιθανότητες διζυγωτικής δίδυμης κύησης.
Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, το 25% με 30% των κυήσεων, που επιτυγχάνονται με μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι πολύδυμες.
Πότε είναι πιο πιθανό μία γυναίκα να έχει διζυγωτική δίδυμη κύηση;
Παράγοντες, που αυξάνουν την πιθανότητα για διζυγωτική δίδυμη κύηση περιλαμβάνουν:
• Την κληρονομικότητα. Οι πιθανότητες για διζυγωτική κύηση αυξάνονται αν η μητέρα έχει συγγενή θήλυ και κυρίως πρώτου βαθμού (μητέρα ή αδελφή), η οποία είχε διζυγωτική κύηση. Αν δε η ίδια η μητέρα είχε γεννηθεί από διζυγωτική κύηση, τότε και η ίδια έχει δεκαπλάσια πιθανότητα για πολύδυμη κύηση.
• Την ηλικία. Οι διζυγωτικές κυήσεις είναι πιο συχνές μεταξύ των γυναικών που διανύουν την τέταρτη (τα 30) ή την πέμπτη (τα 40) δεκαετία της ζωής τους. Φαίνεται πως σε αυτήν την ηλικία είναι – για άγνωστους λόγους – πιο συχνό μερικές γυναίκες να παράγουν δύο ωάρια σε κάποιους κύκλους.
• Τη σωματοδομή. Περισσότερες πιθανότητες για διζυγωτική δίδυμη κύηση έχουν οι γυναίκες, που είναι ψηλές και υπέρβαρες.
• Η ομάδα αίματος. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η παρατήρηση, πως γυναίκες με ομάδα αίματος Α ή Ο είναι πιο πιθανό να έχουν διζυγωτική κύηση.
• Η χρήση αντισυλληπτικών δισκίων. Η μακροχρόνια λήψη αντισυλληπτικών δισκίων συνδέεται με αυξημένες πιθανότητες για διζυγωτική κύηση, ειδικά το πρώτο διάστημα μετά τη διακοπή της.
Πόσο πιθανό είναι τα διζυγωτικά δίδυμα να έχουν το ίδιο φύλο;
Το 75% των διζυγωτικών διδύμων είναι του ιδίου φύλου. Μάλιστα το 45% των διζυγωτικών διδύμων είναι αμφότερα άρρενα και το 30% είναι αμφότερα θήλεα.
Στην περίπτωση της διζυγωτικής δίδυμης κύησης, πώς είναι «τοποθετημένα» τα μωρά μέσα στη μήτρα;
Κατά κανόνα στις διζυγωτικές δίδυμες κυήσεις το κάθε μωρό έχει το δικό του πλακούντα, ενώ τα δύο μωρά μεγαλώνουν και σε διαφορετικούς αμνιακούς σάκους. Έτσι τρόπον τινά το κάθε μωρό είναι «τελείως ανεξάρτητο» από το αδελφάκι του.
Δείτε και το σχετικό video, που δημιουργήσαμε σε συνεργασία με τον ιστότοπο mothersblog.gr, στην ομάδα ειδικών του οποίου ανήκουμε!
Διαβάστε ακόμα:
– Σύνδρομο Εξαφάνισης Διδύμου: Τι γνωρίζετε για αυτό;
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
