Μία από τις πιο συχνές επιπλοκές της δίδυμης κύησης είναι ο πρόωρος τοκετός. Οι στατιστικές, που προκύπτουν από διεθνείς μελέτες ανεβάζουν τον κίνδυνο εκδήλωσης της επιπλοκής αυτής, όταν πρόκειται για δίδυμη κύηση, στο 40%, αν δε πρόκειται για τρίδυμη κύηση, το ποσοστό αυτό φαίνεται πως φτάνει και το 75%.
Ως πρόωρο τοκετό ορίζουμε τον τοκετό, ο οποίος λαμβάνει χώρα πριν από τη συμπλήρωση των 37 εβδομάδων κύησης. Σχηματικά, όταν ο τοκετός λαμβάνει χώρα μεταξύ των 34 και των 36 εβδομάδων, ονομάζεται οψίμως πρόωρος, αντίστοιχα μεταξύ των 32 και των 34 εβδομάδων, μετρίως πρόωρος, αν δεν έχουν συμπληρωθεί οι 32 εβδομάδες πολύ πρόωρος και αν δεν έχουν συμπληρωθεί ούτε και οι 25 εβδομάδες εξαιρετικά πρόωρος.
Η προωρότητα συνδέεται με αυξημένη νοσηρότητα για το νεογνό, καθότι αυτό δεν είχε τον απαραίτητο χρόνο, για να ωριμάσει επαρκώς. Η βαρύτητα της νοσηρότητας αυτής αυξάνεται, όσο πιο πρόωρο είναι το νεογνό.
Λόγω της αυξημένης πιθανότητας πρόωρου τοκετού στις δίδυμες κυήσεις, η παρακολούθηση στις περιπτώσεις αυτές είναι πιο στενή. Συγκεκριμένα παρακολουθούμε με υπερηχογραφικό έλεγχο το μήκος του τραχήλου της μήτρας. Σε γενικές γραμμές, όταν ο τράχηλος είναι βραχύτερος από κάποιο όριο, το οποίο εξαρτάται από το στάδιο της κύησης, αυξάνονται οι πιθανότητες για πρόωρο τοκετό. Συγκεκριμένα, οι πιθανότητες για πρόωρο τοκετό αυξάνονται όταν ο τράχηλος είναι βραχύτερος των 2,5 εκατοστών στις 24 εβδομάδες κύησης.
Σε κυοφορούσες δίδυμα, οι οποίες φαίνεται πως έχουν αυξημένη πιθανότητα για πρόωρο τοκετό, παραδοσιακά συστήνουμε κατάκλιση. Συχνά χορηγούμε και δισκία της ορμόνης προγεστερόνης, τα οποία τοποθετούνται στον κόλπο. Σε κάποιες περιπτώσεις χορηγούνται σαν προφύλαξη από τον πρόωρο τοκετό και σκευάσματα, τα οποία αναστέλλουν τον τοκετό. Τέλος σαν προφυλακτικό μέσο έχει προταθεί και η λεγόμενη περίδεση του τραχήλου, οπότε και στον τράχηλο τοποθετείται ράμμα, το οποίο θεωρητικά τον κρατάει κλειστό.
Δυστυχώς η αποτελεσματικότητα των μεθόδων αυτών πρόληψης του πρόωρου τοκετού στα δίδυμα δεν έχει επιβεβαιωθεί από την κλινική πρακτική. Υπάρχει λοιπόν κάτι, που μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τις πιθανότητες πρόωρου τοκετού στις δίδυμες κυήσεις;
Η απάντηση είναι πως δεν μπορούμε με να κάνουμε κάτι για να μειώσουμε τις πιθανότητες για πρόωρο τοκετό στις δίδυμες κυήσεις, αφού η δίδυμη κύηση είναι από μόνη της παράγων κινδύνου για πρόωρο τοκετό, αλλά μπορούμε να αποφύγουμε άλλους παράγοντες, που αυξάνουν τις πιθανότητες πρόωρου τοκετού.
Δύο τέτοιοι παράγοντες είναι το κάπνισμα και η κακή διατροφή. Επομένως, η υγιεινή ζωή, η οποία περιλαμβάνει σωστή διατροφή και αποχή από το κάπνισμα, πρέπει μεν να ακολουθείται από όλες τις εγκύους, αλλά για τις μέλλουσες μαμάδες, που κυοφορούν δίδυμα είναι ακόμα πιο σημαντική.
Ένα άλλο μέτρο, που συχνά λαμβάνεται από τους μαιευτήρες, είναι η χορήγηση κορτικοειδών. Τα κορτικοειδή, είναι μια κατηγορία φαρμάκων, που περιλαμβάνει τη γνωστή σε όλους μας κορτιζόνη, τα οποία, αν χορηγηθούν σε συγκεκριμένο στάδιο της εγκυμοσύνης, επιταχύνουν την ωρίμανση των πνευμόνων του μωρού. Έτσι τα δίδυμα προετοιμάζονται για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες τις προωρότητας.
Το ευτυχές είναι πως το συντριπτικό ποσοστό των διδύμων γεννιόνται μεταξύ των 32 και 37 εβδομάδων κύησης. Στο στάδιο αυτό είναι αρκετά ώριμα για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του κόσμου έξω από τη μήτρα με επιτυχία και δεν εμφανίζουν προβλήματα υγείας. Απλά μπορεί να χρειαστούν στην αρχή λίγη βοήθεια από τους νεογνολόγους. Το ποσοστό των διδύμων, που γεννιόνται πριν τη συμπλήρωση των 32 εβδομάδων, κυμαίνεται κοντά στο 10%.
Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στα δίδυμα, τα οποία μοιράζονται τον ίδιο πλακούντα. Στις περιπτώσεις αυτές υφίσταται αυξημένος κίνδυνος εμπλοκής των ομφάλιων λώρων μεταξύ τους. Η κατάσταση αυτή οδηγεί σε ένα είδος «στραγγαλισμού» των ομφάλιων λώρων και των αγγείων, που αυτοί φέρουν. Έτσι υπάρχει ο κίνδυνος διακοπής της κυκλοφορίας του αίματος από τον πλακούντα προς το ένα ή και τα δύο έμβρυα. Η διακοπή αυτή μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τα έμβρυα. Για το λόγο αυτό, συχνά στις περιπτώσεις αυτές συστήνεται ο τοκετός να πραγματοποιηθεί πριν από τη συμπλήρωση των 37 εβδομάδων κύησης.
Η δίδυμη κύηση είναι λοιπόν από μόνη της ένας παράγων κινδύνου για την εκδήλωση πρόωρου τοκετού, αλλά ευτυχώς δεν είναι συχνές οι περιπτώσεις, που ο πρόωρος τοκετός έχει επιπτώσεις στην υγεία και την ομαλή ανάπτυξη των νεογνών.
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
