Όλοι έχουμε εικόνες είτε από την τηλεόραση, είτε από διάφορα ευθυμογραφήματα, από έναν άνδρα, που τρέχει πανικόβλητος μέσα στη μαύρη νύχτα, για να βρει ένα απίθανο φαγητό, που του ζήτησε η έγκυος σύντροφός του. Τέτοιες ιστορίες προκαλούν θυμηδία και συχνά φαίνονται εξωπραγματικές. Όμως είναι γεγονός, πως πολλές γυναίκες αναφέρουν λιγούρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Η αιτία της εμφάνισης της λιγούρας στην εγκυμοσύνη δεν έχει ακόμα εντοπιστεί. Εντούτοις έχουν διατυπωθεί διάφορες υποθέσεις. Καταρχήν ενδέχεται οι ορμόνες της κύησης να μεταβάλλουν με τη δράση τους στους γευστικούς κάλυκες της γλώσσας και του οσφρητικού βλεννογόνου της ρινός, τον τρόπο, που η γυναίκα αντιλαμβάνεται τις διάφορες γεύσεις και μυρωδιές. Έτσι μυρωδιές και γεύσεις, που πριν της ήταν δυσάρεστες ή αδιάφορες, να γίνονται αντιληπτές πλέον ως ευχάριστες ή επιθυμητές. Φυσικά ισχύει και το αντίθετο, με αποτέλεσμα γευστικά και οσφρητικά ερεθίσματα, που πριν ήταν θελκτικά, να της προκαλούν κατά τη διάρκεια της κύησης αποστροφή.

Έχει διατυπωθεί και η υπόθεση, πως οι διάφορες λιγούρες ενδέχεται να αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες του οργανισμού για διάφορα θρεπτικά στοιχεία, που ενδεχομένως λείπουν από τη διατροφή. Συνεπώς η ακαταμάχητη όρεξη για τηγανιτές πατάτες, ίσως να υποκρύπτει έλλειψη νατρίου ή καλίου, ενώ η επιθυμία για παγωτό ή κρέμα γάλακτος, να συνδέεται με έλλειψη ασβεστίου ή την ανάγκη για λήψη επιπλέον λίπους.

Η θεωρία της σύνδεσης της λιγούρας με υποφώσκουσες ανάγκες του σώματός σας σε θρεπτικά συστατικά δεν τυγχάνει καθολικής αποδοχής. Πολλοί ερευνητές εξαίρουν τη σημασία του ψυχολογικού παράγοντα στην εμφάνιση των ορέξεων αυτών κατά τη διάρκεια της κύησης.

Άλλωστε οι αμφισβητίες της υπόθεσης αυτής διατυπώνουν την εύλογη απορία, γιατί κάποια γυναίκα, που έχει ανάγκη πρωτεϊνών δεν επιθυμεί ποτέ φακές ή σαρδέλες, αμφότερα πλούσιες πηγές πρωτεΐνης, αλλά συνήθως μοσχάρι ή μπέικον.

Ίσως τα μηνύματα σχετικά με την ορθή διατροφή, των οποίων μια γυναίκα γίνεται λήπτρια κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, να οδηγούν σε ένα είδος υπερβολής. Για παράδειγμα, αν ο ιατρός συστήσει μεγαλύτερη κατανάλωση γαλακτοκομικών, τότε η γυναίκα ενδέχεται να επιδοθεί σε μια υπερβολική κατανάλωση των τροφών αυτών.

Επίσης φαίνεται, πως η έγκυος επηρεάζεται και από ιστορίες, που ακούει από τον περίγυρό της. Έτσι, αν έχει εκτεθεί σε διηγήσεις για φίλες, γνωστές ή για γυναίκες του ευρύτερου κοινωνικού της κύκλου, οι οποίες είχαν «περίεργες» λιγούρες στην εγκυμοσύνη, ίσως να επηρεαστεί και η ίδια, ειδικά τώρα που η ψυχολογία της είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη, και να εμφανίσει ανάλογες «ορέξεις».

Ακόμα και αυτή καθεαυτή η αναμονή εμφάνισης λιγούρων κατά τη διάρκεια της κύησης, όπως προκύπτει από ανεκδοτολογικές ιστορίες, ίσως καθιστά τη γυναίκα πιο επιρρεπή στην εκδήλωση τέτοιας συμπεριφοράς στην εγκυμοσύνη.

Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε, πως συχνά η εκδήλωση υπέρμετρης επιθυμίας για διάφορες τροφές, ίσως να αποτελεί και την έκφραση του άγχους, που η κάθε γυναίκα αισθάνεται κατά τη διάρκεια της κύησης.

Συνήθως οι λιγούρες αφορούν γεύσεις γλυκές, καυτερές, αλμυρές και σπανιότερα ξινές. Θα ήταν ευχής έργο, αν στις εγκύους δημιουργούνταν η ακατανίκητη επιθυμία να καταναλώσουν φρούτα και λαχανικά. Αλίμονο όμως μόνο το 10% των γυναικών φαίνεται πως εκδηλώνουν τέτοιες «υγιεινές» επιθυμίες στην εγκυμοσύνη.

Έτσι ερχόμαστε στο πρόβλημα, που οι λιγούρες ενδέχεται να προκαλέσουν στην έγκυο. Αυτές καθαυτές οι λιγούρες δεν χρειάζεται να αντιμετωπιστούν ως παθολογία. Εντούτοις, με βάση και τα συνηθέστερα είδη τροφών, που αφορούν, είναι εξαιρετικά πιθανό να συνδυαστούν με υπέρμετρη αύξηση του βάρους της γυναίκας. Η υπερβολική πρόσληψη βάρους στην κύησης συνδέεται με την αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης παθολογιών, όπως είναι ο διαβήτης και η υπέρταση κύησης.

Φυσικά κάποιες φορές δεν βλάπτει να «κακομάθετε» λίγο τον εαυτό σας και να «υποκύψετε» στις λιγούρες σας και να φάτε λίγο από το υπέροχο παγωτό, που σας ατενίζει μέσα από το ψυγείο, εκτός βέβαια αν υπάρχουν συγκεκριμένες διατροφικές οδηγίες περί του αντιθέτου από τον ιατρό σας. Εντούτοις, σημαντικό είναι να αποφεύγονται οι υπερβολές. Έτσι καλό θα ήταν να γίνεται προσπάθεια οι διάφορες ορέξεις να ικανοποιούνται με όσο το δυνατόν πιο υγιεινά υποκατάστατα. Έτσι το παγωτό θα μπορούσε για παράδειγμα να αντικατασταθεί από άπαχο γιαούρτι με φρούτα.

Μια ακόμα «θεωρία», που σχετίζεται με τις λιγούρες της εγκυμοσύνης, την οποία είναι πιθανό να έχετε ακούσει, είναι πως το είδος των τροφών, που επιθυμείτε διακαώς να καταναλώσετε σχετίζεται με το φύλο του μωρού. Έτσι αν ζητάτε γλυκά ή γάλα και γαλακτοκομικά, τότε έχετε κοριτσάκι, ενώ αν σας «μυρίζουν» ξινές, αλμυρές, καυτερές ή πρωτεϊνούχες τροφές, τότε αγοράστε γαλάζια ρουχαλάκια, γιατί έρχεται αγοράκι!

Θα σας απογοητεύσω, αλλά δεν υπάρχει κάποιο επιστημονικό στοιχείο, που να επιβεβαιώνει τις θεωρίες αυτές. Το φύλο του μωρού μπορεί να ανιχνευθεί με τον υπερηχογραφικό έλεγχο από τον ιατρό σας.

Οι λιγούρες είναι λοιπόν στο κοινό θυμικό άρρηκτα συνδεδεμένες με την εγκυμοσύνη και πρέπει να ενδίδετε σε αυτές χωρίς δεύτερη σκέψη. Όμως αν και – ελλείψει οδηγιών περί του αντιθέτου – μπορείτε να απολαύσετε κι εσείς κάποιο γλυκό, το μάτι πρέπει πάντα να κοιτάζει και προς τη ζυγαριά, διότι η πρόσληψη υπερβολικού βάρους στην εγκυμοσύνη μετατρέπει μια κατάσταση φυσιολογική, όπως είναι η κύηση, σε κατάσταση παθολογική.

Κλείστε ΕΔΩ το ραντεβού σας, για να αντιμετωπίσουμε όποιο θέμα της εγκυμοσύνης, σας απασχολεί!

Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας