Οι υπέρηχοι είναι ενέργεια…
Ο ήχος είναι στην πραγματικότητα είναι είδος ενέργειας, το οποίο «ταξιδεύει» μέσα σε ένα μέσο. Το μέσο αυτό μπορεί να είναι ο αέρας, το νερό ή κάποιο στερεό αντικείμενο.
Το ανθρώπινο αφτί είναι προσαρμοσμένο, ώστε να «αντιλαμβάνεται» το είδος αυτός της ενέργειας και έτσι ακούμε.
Η ηχητική ενέργεια είναι ένα κύμα, δηλαδή η έντασή της (η «δύναμή» της θα μπορούσαμε να πούμε) δεν είναι σταθερή αλλά αυξάνεται και μειώνεται συνεχώς. Με τη συχνότητα μετράμε πόσες φορές η ένταση της ενέργειας αυτής αυξάνεται και μειώνεται στο χρόνο. Επομένως, όταν λέμε, πως η συχνότητα είναι η υψηλή, τότε εννοούμε, πως οι αυξομειώσεις αυτές είναι πιο γρήγορες. Αντίθετα, όταν λέμε, πως η συχνότητα είναι χαμηλή, τότε οι αυξομειώσεις αυτές είναι πιο αργές.
Το ανθρώπινο αφτί δεν μπορεί να αντιληφθεί όλες τις συχνότητες ήχων. Οι ήχοι, που έχουν πολύ υψηλή συχνότητα, δεν είναι δυνατόν να γίνουν αντιληπτές από το ανθρώπινο αφτί. Οι ήχοι με τόσο υψηλή συχνότητα ονομάζονται υπέρηχοι.
Οι υπέρηχοι μας είναι γνωστοί από τις διάφορες απεικονιστικές μεθόδους, με τις οποίες μελετάμε το ανθρώπινο σώμα ή παρακολουθούμε την ανάπτυξη του εμβρύου σε περίπτωση εγκυμοσύνης.
Όμως τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί και νέες κλινικές εφαρμογές των υπερήχων…
…. ας δούμε τι είναι οι Εστιασμένοι Υπέρηχοι Υψηλής Έντασης…
Οι Εστιασμένοι Υπέρηχοι Υψηλής Έντασης είναι διεθνώς γνωστοί με τον όρο High Intensity Focused Ultrasounds (HIFU). Ο όρος είναι εν πολλοίς αυτονόητος: Πρόκειται για υπερήχους με υψηλή ένταση («δύναμη» δηλαδή), όμως τι σημαίνει «εστιασμένοι».
Πρακτικά με τον όρο εστιασμένοι εννοούμε, πως οι υπέρηχοι αυτοί περνάνε από ενός είδους «φακό» (αντίστοιχο με το μεγεθυντικό φακό, που εστιάζει το φως) και εστιάζουν («μαζεύουν» ή «συγκεντρώνουν» δηλαδή) όλη τους την ενέργεια σε ένα μόνο σημείο.
Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε μια συσκευή, η οποία εκπέμπει υπερήχους υψηλής έντασης και συγχρόνως εστιάζει την ενέργειά τους σε ένα σημείο. Η συσκευή αυτή ονομάζεται κεφαλή και μοιάζει με την αντίστοιχη συσκευή, που ο ιατρός ακουμπά στο δέρμα μας για να ελέγξει δια υπερήχων τα εσωτερικά μας όργανα ή το αναπτυσσόμενο έμβρυο, αν πρόκειται για εγκυμοσύνη.
Η κεφαλή HIFU (όπως άλλωστε και αυτοί των απεικονιστικών υπερήχων) δεν ακουμπάει απευθείας στο δέρμα, αλλά μέσω μίας γέλης (ενός gel δηλαδή), το οποίο διευκολύνει τη μετάδοση των υπερήχων από την κεφαλή στο δέρμα.
Τα ηχητικά κύματα εστιάζουν σε ένα συγκεκριμένο σημείο του δέρματος, το οποίο εντοπίζεται σε συγκεκριμένο βάθος από την επιφάνειά του, το οποίο ονομάζεται εστιακό βάθος. Στο σημείο εστίασης των ηχητικών κυμάτων επιτυγχάνεται αύξηση της θερμοκρασίας.
Το ενδιαφέρον χαρακτηριστικό της όλης διαδικασίας είναι, πως η αύξηση της θερμοκρασίας παρατηρείται ΜΟΝΟ στο σημείο εστίασης των κυμάτων και όχι στο δέρμα, που μεσολαβεί μεταξύ της κεφαλής και του σημείου εστίασης, αλλά ούτε και στους περιβάλλοντες ιστούς.
Εμείς μπορούμε να ρυθμίσουμε το εστιακό βάθος και να «στοχεύσουμε» με ακρίβεια μόνον ιστούς, στους οποίους θέλουμε να επιτύχουμε αύξηση της θερμοκρασίας, χωρίς να επηρεαστούν οι γειτνιάζοντες ιστοί. Μπορούμε εξάλλου να ρυθμίσουμε και την ένταση των ηχητικών κυμάτων, αλλά και τη διάρκεια της μετάδοσης της ενέργειας, ώστε να επιτύχουμε την επιθυμητή τοπική αύξηση της θερμοκρασίας ανάλογα με το κλινικό αποτέλεσμα, που θέλουμε να επιτύχουμε.
Ποιες είναι οι κλινικές εφαρμογές των Εστιασμένων Υπερήχων Υψηλής Έντασης;
• Θεραπεία του καρκίνου του προστάτη. Πρόκειται για μια σχετικά νέα τεχνική, με την οποία οι ιατροί «κατευθύνουν» την ενέργεια των ηχητικών κυμάτων προς τον καρκινικό όγκο και έτσι επιτυγχάνεται καταστροφή των καρκινικών κυττάρων.
• Αναγέννηση δέρματος. Πρόκειται για μια τεχνική δια της οποίας επιτυγχάνεται αναγέννηση του δέρματος, μείωση των ρυτίδων στο μέτωπο, στις παρειές, στην περιοφθαλμική περιοχή και στο λαιμό. Κάποιοι μάλιστα αποκαλούν τη μέθοδο αυτή «Lifting χωρίς νυστέρι». Βέβαια η μέθοδος αυτή δεν δύναται να υποκαταστήσει το κλασσικό lifting σε ποιο «βαριές» περιπτώσεις. Η αποτελεσματικότητα του HIFU στην αντιμετώπιση των ρυτίδων οφείλεται στην «ενεργοποίηση» δια της τοπικής αύξησης της θερμοκρασίας των κυττάρων, που παράγουν κολλαγόνο και εντοπίζονται κάτω από την επιφάνεια του δέρματος. Το κολλαγόνο είναι το – θα μπορούσε να πει κανείς – «υποστηρικτικό» υλικό του δέρματος. Έγκριση για τη μέθοδο αυτή δόθηκε από το FDA (Food and Drug Administration) των Η.Π.Α.
• Περιορισμός της κυτταρίτιδας και του τοπικού πάχους στην κοιλιά και τους γλουτούς. Οι υπέρηχοι HIFU διεισδύουν στα βαθύτερα στρώματα του δέρματος. Έτσι επιτυγχάνεται τήξη («λιώσιμο») του τοπικού λίπους με παράλληλη αναγέννηση του δέρματος δια της «ενεργοποίησης» της παραγωγής κολλαγόνου, χωρίς να προκληθεί βλάβη στους παρακείμενους ιστούς, στα αγγεία ή στα νεύρα.
• Αναγέννηση κόλπου. Και αυτή είναι μια νέα αλλά δοκιμασμένη τεχνική, δια της οποίας αντιμετωπίζεται η κολπική ξηρότητα, ο πόνος στη σεξουαλική επαφή, αλλά και η μικρής έντασης απώλεια ούρων. Τέτοιες καταστάσεις εμφανίζονται συχνά μετά την εμμηνόπαυση, μετά τον τοκετό ή το θηλασμό.
Ρωτήστε μας περισσότερα για την αναγέννηση κόλπου με υπερήχους HIFU ΕΔΩ!
Διαβάστε ακόμα:
– Αναγέννηση του αιδοίου με υπερήχους HIFU
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
