Αφορμή για το άρθρο αυτό είναι η εμφάνιση στην ειδησιογραφία, για άλλη μια γυναίκα, η οποία επέλεξε να ακολουθήσει το είδος τοκετού, που ονομάζεται lotus birth (θα μπορούσαμε να το μεταφράσουμε «τοκετός του λωτού») και πρεσβεύει την μη αποκοπή του ομφαλίου λώρου μετά τον τοκετό.
Σύμφωνα με την τεχνική αυτή ο πλακούντας παραμένει συνδεδεμένος με το νεογνό μέσω του ομφαλίου λώρου μετά τον τοκετό, έως ότου η αποσύνδεση να γίνει με «φυσικό τρόπο». Η αποσύνδεση του πλακούντα γίνεται μετά από 3 έως 10 ημέρες. Καθ’ όλη το διάστημα αυτό ο πλακούντας τυλίγεται με πετσέτες, ενώ επιπάσσεται (πασπαλίζεται) με ένα «ειδικό» μείγμα βοτάνων και μπαχαρικών. Κατά τον τρόπο αυτόν καλύπτεται η οσμή σήψης, που αναδύεται από τον πλακούντα μετά από μία ή δύο ημέρες.
Οι υπέρμαχοι της μεθόδου αυτής υποστηρίζουν, πως η μη «βίαιη» – όπως την αποκαλούν – αποκοπή του πλακούντα είναι λιγότερο τραυματική για το νεογνό. Επίσης θεωρούν, πως ο πλακούντας αφενός βοηθάει τη λειτουργία του ανώριμου ήπατος του νεογνού, αφετέρου αυξάνει την παροχή αίματος σε αυτό.
Η έννοια της «πλακουντιακής μετάγγισης», έχει όντως επιστημονικό υπόβαθρο. Φαίνεται, πως αν η απολίνωση του ομφαλίου λώρου γίνει όψιμα, δηλαδή, αν περιμένουμε 1 με 3 λεπτά, πριν αποκόψουμε τον ομφάλιο λώρο, τότε το αίμα, που έχει παγιδευτεί στον πλακούντα περνάει στο νεογνό. Εδώ να τονίσουμε πως αρκεί αναμονή 1 με 3 λεπτών, για να ωφεληθεί το νεογνό. Κανένα επιστημονικό στοιχείο δεν συνηγορεί υπέρ της περαιτέρω αναμονής, πόσο μάλλον υπέρ της αναμονής ημερών!
Ο πλακούντας είναι ένα σχεδόν «μαγικό» όργανο, το οποίο επιτρέπει στο έμβρυο όχι μόνο να ζήσει, αλλά και να αναπτυχθεί μέσα στο κλειστό περιβάλλον της μήτρας. Αυτή είναι η λειτουργία του και αυτή η λειτουργία καθίσταται περαιωμένη μετά τον τοκετό, οπότε και το νεογνό αντιμετωπίζει τον «έξω» κόσμο με τις δικές του δυνάμεις.
Επομένως δεν συντρέχει λόγος, ο οποίος να προκύπτει από μεθοδική επιστημονική έρευνα, διατήρησης της σύνδεσης του νεογνού με τον πλακούντα μετά τον τοκετό. Υπάρχει όμως το ενδεχόμενο η διατήρηση της σύνδεσης αυτής να είναι επιζήμιος για το νεογνό;
Το υγρό, που μεταφέρει το οξυγόνο και τα θρεπτικά συστατικά στα διάφορα όργανα του εμβρύου και απομακρύνει από αυτά προϊόντα του μεταβολισμού, τα οποία είναι «άχρηστα», είναι το αίμα. Όσο το έμβρυο βρίσκεται μέσα στην κοιλιά της μητέρας η κυκλοφορία του εμβρύου είναι συνδεδεμένη με την κυκλοφορία στον πλακούντα.
Ο τοκετός αποτελεί ένα ορόσημο, αφού το έμβρυο παύει να λαμβάνει το οξυγόνο από τον πλακούντα και το λαμβάνει κατευθείαν από τους δικούς του πνεύμονες. Όταν αποκόπτουμε τον ομφάλιο λώρο, βοηθάμε το κυκλοφορικό σύστημα του νεογνού να διατηρήσει μια κρίσιμη πίεση, η οποία είναι απαραίτητη για την ορθή «άρδευση» (πότισμα δηλαδή) των διαφόρων οργάνων του με το ζωοφόρο αίμα.
Αν αντίθετα διατηρηθεί η επικοινωνία του νεογνού με τον πλακούντα, τότε ένα μέρος από το πολύτιμο αίμα εκτρέπεται από τα ζωτικά όργανά του στον πλακούντα. Μετά τον τοκετό ο πλακούντας έχει εκπληρώσει την «αποστολή» του και, αν μείνει συνδεδεμένος, απορροφά μέσω του αίματος θρεπτικά στοιχεία και οξυγόνο, χωρίς σε αντιστάθμισμα να ωφελεί το μωρό.
Εξάλλου, το αίμα έχει να διανύσει μεγαλύτερη απόσταση, όσο η κυκλοφορία του πλακούντα είναι συνδεδεμένη με την κυκλοφορία του μωρού. Έτσι το όργανο, που διατηρεί την κυκλοφορία αυτή, «υποχρεώνεται» να παράγει περισσότερο έργο. Το όργανο αυτό είναι φυσικά η καρδιά του μωρού, της οποίας η λειτουργία επιβαρύνεται.
Μετά τον τοκετό ο πλακούντας είναι ένα όργανο «θνήσκον», δηλαδή ένα όργανο, που πεθαίνει. Ο θάνατος του πλακούντα μετά τον τοκετό είναι αναπόφευκτος, ακόμα και αν διατηρηθεί ο ομφάλιος λώρος. Ο θάνατος αυτός όμως συνδέεται και με την προοδευτική σήψη του οργάνου αυτού. Η σήψη αυτή προκαλείται από μικροοργανισμούς, οι οποίοι είναι εξαιρετικά πιθανό να ακολουθήσουν τα αγγεία του ομφάλιου λώρου, αν αυτός δεν έχει αποκοπεί, και να εισέλθουν στην κυκλοφορία του νεογνού, στο οποίο υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να προκαλέσουν λοιμώξεις.
Για όλους αυτούς τους λόγους το Βασιλικό Κολλέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων της Μεγάλης Βρετανίας (Royal College of Obstetricians and Gynecologists) ήδη από το 2008 έχει εκδώσει ανακοίνωση με την οποία αποθαρρύνει την εφαρμογή αυτής της μεθόδου τοκετού.
Τη μέθοδο lotus birth λοιπόν μόνο ως λαογραφικό στοιχείο, ίσως αξίζει τον κόπο να την αναφέρουμε, αφού δεν υφίστανται επιστημονικά στοιχεία, που να καταδεικνύουν ενδεχόμενα οφέλη για το νεογνό, ενώ συνδέεται με υπαρκτούς κινδύνους για τη νέα ζωή.
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε και πότε είναι η πιθανή ημερομηνία τοκετού σας!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
