Ο τίτλος του άρθρου ίσως – τι «ίσως»…. σίγουρα – να φαίνεται τελείως παράλογος. Είναι δυνατόν μια γυναίκα, που κυοφορεί να μείνει ξανά έγκυος; Η αυτόματη απάντηση, που έρχεται στο μυαλό είναι : «φυσικά και όχι!», είναι όμως έτσι;
Τι είναι επικύηση;
Ως επικύηση ορίζουμε την γονιμοποίηση ενός ωαρίου και την εν συνεχεία ανάπτυξη εμβρύου, όταν υπάρχει ήδη ένα έμβρυο στη μήτρα. Δηλαδή έχουμε τη γονιμοποίηση ωαρίων, τα οποία ωρίμασαν σε διαφορετικούς κύκλους και την παραγωγή ωαρίων με διαφορετικές ηλικίες κύησης.
Μα είναι δυνατόν να συμβεί κάτι τέτοιο;
Έχει διατυπωθεί η υπόθεση, πως η επικύηση ενδέχεται να συμβαίνει σε διάφορα θηλαστικά, όπως είναι τα τρωκτικά (ποντίκια και αρουραίοι), τα κουνέλια, τα πρόβατα, τα άλογα και τα μαρσιποφόρα. Η επικύηση έχει αντίθετα επιβεβαιωθεί σε κάποια ψάρια.
Σε ό,τι αφορά τον άνθρωπο η επικύηση δεν έχει επιβεβαιωθεί, αν και έχουν αναφερθεί περιπτώσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να αφορούν επικύηση. Εντούτοις, οι περιπτώσεις αυτές είναι εξαιρετικά λίγες (περίπου 10) και σε κάποιες από αυτές τα διαθέσιμα στοιχεία είναι είτε ελλιπή είτε επιδέχονται διαφορετικές ερμηνείες.
Γιατί είναι εξαιρετικά απίθανο να συμβεί επικύηση στον άνθρωπο;
Όταν επιτευχθεί γονιμοποίηση δύο τινά συμβαίνουν, τα οποία στόχο έχουν να την παρεμποδίσουν, αφενός οι ορμόνες, που παράγονται αναστέλλουν την ωοθυλακιορρηξία, οπότε δεν παράγονται ωάρια, αφετέρου οι σάλπιγγες κλείνουν, οπότε ακόμα και να παραχθούν νέα ωάρια δεν γίνεται αυτά να συναντηθούν με σπερματοζωάρια και να γονιμοποιηθούν. Με άλλα λόγια η γονιμοποίηση ενός ωαρίου εμποδίζει την έναρξη επόμενου κύκλου.
Πώς θα μπορούσε να γίνει η διάγνωση επικύησης;
Η μέτρηση της ηλικίας του εμβρύου γίνεται με μεγαλύτερη ακρίβεια κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο στο πρώτο τρίμηνο και αυτό είναι ένα στοιχείο, που λείπει από τις περισσότερες περιπτώσεις επικύησης, που αναφέρθηκαν.
Η μέτρηση της ηλικίας του εμβρύου μόνο με βάση το μέγεθός του μετά το δεύτερο τρίμηνο δεν είναι το ίδιο αξιόπιστη. Επίσης σε κάποιες περιπτώσεις συμβαίνει δίδυμα – ειδικά διζυγωτικά – να έχουν σημαντική διαφορά στο μέγεθος. Η διαφορά αυτή στο μέγεθος δεν σημαίνει απαραίτητα, πως η σύλληψη έγινε σε διαφορετικό χρονικό σημείο, αλλά συχνά οφείλεται σε κάποιου βαθμού ανεπάρκεια του ενός πλακούντα.
Τελικά η επικύηση είναι αδύνατο να συμβεί στον άνθρωπο;
Ας πούμε πως τα διαθέσιμα στοιχεία δεν είναι καθόλου πειστικά. Όμως έχει επιβεβαιωθεί μια περίπτωση «ιατρογενούς» επικύησης.
Το 2010 αναφέρθηκε η περίπτωση μιας γυναίκας, η οποία είχε υποβληθεί σε επανειλημμένες σπερματεγχύσεις σε συνδυασμό με πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας με φαρμακευτική αγωγή. Η γυναίκα αυτή προσήλθε στο νοσοκομείο με έντονο κοιλιακό άλγος και διαπιστώθηκε ρήξη εξωμητρίου κύησης 6 εβδομάδων. Από το διακολπικό υπερηχογραφικό έλεγχο προέκυψε, πως υφίστατο και ενδομήτρια κύηση 2 εβδομάδων.
Μετά από τη λαπαροσκοπική αφαίρεση της σάλπιγγας με το εξωμήτριο κύημα, η γυναίκα αυτή έφερε στον κόσμο ένα υγιές τελειόμηνο μωρό.
Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
