Στους ιατρικούς όρους η κατάληξη « – ίτις» ή « – ίτιδα» υποδηλώνει, πως υφίσταται φλεγμονή στον ιστό, που περιγράφεται στο πρώτο ήμισυ της λέξης. Έτσι ο όρος «ενδομητρ – ίτις» ή «ενδομητρ – ιτιδα» υποδηλώνει, ότι υφίσταται φλεγμονή στο ενδομήτριο.
Πού οφείλεται η ενδομητρίτιδα;
Η ενδομητρίτιδα οφείλεται στη «μετανάστευση» παθογόνων μικροοργανισμών από τον κόλπο και μέσω του τραχηλικού αυλού στο εσωτερικό της μήτρας, όπου και πολλαπλασιάζονται.
Στη συνέχεια οι μικροοργανισμοί αυτοί δεν αποκλείεται να «ξεπεράσουν» το ενδομήτριο και να φθάσουν στο μυομήτριο ή δια των σαλπίγγων να μετακινηθούν προς τα παραμήτρια, όπως ονομάζονται οι περιοχές εκατέρωθεν της μήτρας. Η μετακίνηση αυτή των παθογόνων μικροοργανισμών συχνά έχει ως αποτέλεσμα τη σύγχρονη «μετανάστευση» της φλεγμονής, στις σάλπιγγες, στις ωοθήκες και στην πύελο γενικότερα.
Μετά την εγκυμοσύνη είναι δυνατόν να εμφανιστεί ενδομητρίτιδα;
Η «σύντομη» απάντηση είναι «ναι».
Όμως θα πρέπει να διαχωρίσουμε δύο ειδών ενδομητρίτιδες, που εμφανίζονται μετά την εγκυμοσύνη:
• ενδομητρίτιδα, που εκδηλώνεται μετά τον τοκετό
• ενδομητρίτιδα, που εκδηλώνεται μετά από αποβολή
Ποια είναι τα συμπτώματα της ενδομητρίτιδας μετά από αποβολή;
Καταρχήν, με τον όρο αποβολή αναφερόμαστε στην απώλεια του κυήματος πριν τη συμπλήρωση των 20 εβδομάδων κύησης.
Η συμπτωματολογία της ενδομητρίτιδας χαρακτηρίζεται από:
• πυρετική κίνηση
• άλγος κατά την ψηλάφηση της μήτρας
• εκροή δυσόσμων κολπικών υγρών
Πόσο συχνή είναι η εκδήλωση ενδομητρίτιδας μετά από αποβολή;
Σύμφωνα με μελέτη του 2019 οι πιθανότητες εκδήλωσης ενδομητρίτιδας μετά από αποβολή κυμαίνονται μεταξύ του 11% και του 22%. Φαίνεται, πως μετά την αποβολή οι εναπομείναντες εντός της μήτρας νεκρωτικοί εμβρυϊκοί ιστοί αποτελούν εξαιρετικό υπόστρωμα («τροφή») για την ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών.
Μάλιστα, στην εν λόγω μελέτη αναφέρεται, ότι η ενδομητρίτιδα μετά από αποβολή είναι υψηλότερες σε χώρες ή περιοχές, όπου οι νόμοι εφαρμογής του μέτρου της απόξεσης του ενδομητρίου μετά από αποβολή είναι υπερβολικά περιοριστικοί. Δια της επέμβασης αυτής οι νεκρωτικοί ιστοί απομακρύνονται από το εσωτερικό της μήτρας και οι παθογόνοι μικροοργανισμοί δεν βρίσκουν πλέον «φιλόξενο» περιβάλλον για την ανάπτυξή τους, ιδιαίτερα αν η απόξεση συνδυαστεί και με τη χορήγηση αντιβίωσης.
Στη συγκεκριμένη μελέτη του 2019 αναφέρεται, ότι μετά από απόξεση επί κυήματος πρώτου τριμήνου, οι πιθανότητες εκδήλωσης ενδομητρίτιδας κυμαίνονται μεταξύ του 0,0% και του 0,4%.
Είναι δυνατόν η ενδομητρίτιδα να προκαλέσει αποβολή;
Υψηλό ποσοστό χρόνιας ενδομητρίτιδας μετά από αποβολή καταγράφηκε και σε έτερη μελέτη του 2019. Οι συντάκτες της μελέτης αυτής μάλιστα κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι η χρόνια αυτή ενδομητρίτιδα αυξάνει τις πιθανότητες η γυναίκα να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο των καθ’ έξιν αποβολών. Μιλάμε για καθ’ έξιν αποβολές, όταν η γυναίκα έχει 3 ή περισσότερες απώλειες κύησης πριν τη συμπλήρωση των 20 εβδομάδων κύησης.
Σε ανάλογα συμπεράσματα κατέληξαν και οι συντάκτες νεώτερης μελέτης του 2021, στην οποία συμμετείχαν 110 γυναίκες με ιστορικό καθ’ έξιν αποβολών. Οι επιστήμονες στην συγκεκριμένη περίπτωση και αφού υπέβαλαν τις συμμετέχουσες στη μελέτη σε υστεροσκόπηση, κατέληξαν στο συμπέρασμα, πως το 38,2% εξ αυτών παρουσίαζαν χρόνια ενδομητρίτιδα.
Με βάση τέλος τα συμπεράσματα προγενέστερης μελέτης του 2014, στα πλαίσια της οποίας 260 γυναίκες με ιστορικό καθ’ έξιν αποβολών υπεβλήθησαν σε υστεροσκόπηση, οπότε και ελήφθησαν βιοψίες από το ενδομήτριο, στο 57,8% των συμμετεχουσών ετέθη η διάγνωση χρονίας ενδομητρίτιδας. Οι συντάκτες της μελέτης αυτής διαπίστωσαν εξάλλου, πως η χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής ενδέχεται να ωφελήσει γυναίκες με παρόμοια κλινικά ευρήματα ως προς τις προσπάθειές τους να αποκτήσουν παιδί.
Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Rouse CE, Eckert LO, Muñoz FM, Stringer JSA, Kochhar S, Bartlett L, Sanicas M, Dudley DJ, Harper DM, Bittaye M, Meller L, Jehan F, Maltezou HC, Šubelj M, Bardaji A, Kachikis A, Beigi R, Gravett MG; Global Alignment of Immunization Safety in Pregnancy (GAIA) Postpartum Endometritis, Infection following Incomplete or Complete Abortion Work Group. Postpartum endometritis and infection following incomplete or complete abortion: Case definition & guidelines for data collection, analysis, and presentation of maternal immunization safety data. Vaccine. 2019 Dec 10;37(52):7585-7595. doi: 10.1016/j.vaccine.2019.09.101. PMID: 31783980; PMCID: PMC6891249.
Dana B. McQueen, Kruti P. Maniar, Anne Hutchinson, Rafael Confino, Jared C. Robins, Lia A. Bernardi, Mary Ellen Pavone, Retained pregnancy tissue after miscarriage associated with high rate of chronic endometritis, Fertility and Sterility, Volume 112, Issue 3, Supplement, 2019, Pages e48-e49, ISSN 0015-0282, https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2019.07.254. (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0015028219308593)
Farghali MM, Abdelazim IA, El-Ghazaly TE. Relation between chronic endometritis and recurrent miscarriage. Prz Menopauzalny. 2021 Sep;20(3):116-121. doi: 10.5114/pm.2021.109769. Epub 2021 Oct 11. PMID: 34703411; PMCID: PMC8525255.
Cicinelli E, Matteo M, Tinelli R, Pinto V, Marinaccio M, Indraccolo U, De Ziegler D, Resta L. Chronic endometritis due to common bacteria is prevalent in women with recurrent miscarriage as confirmed by improved pregnancy outcome after antibiotic treatment. Reprod Sci. 2014 May;21(5):640-7. doi: 10.1177/1933719113508817. Epub 2013 Oct 31. PMID: 24177713; PMCID: PMC3984485.