Η απελευθέρωση του ωαρίου από τις ωοθήκες
Περί τα μέσα του κύκλου απελευθερώνεται δια της ωοθυλακιορρηξίας ένα (συνήθως) ωάριο από τις ωοθήκες της γυναίκας και εισέρχεται στις σάλπιγγες. Η απελευθέρωση του ωαρίου καθορίζει και το πότε η γυναίκα βρίσκεται στις λεγόμενες «γόνιμες ημέρες» της.
Αν εκεί «συναντηθεί» με ζωντανά σπερματοζωάρια, τότε ενώνεται με ένα από αυτά και επιτυγχάνεται η γονιμοποίησή του. Αν όμως η «συνάντηση» αυτή δεν λάβει χώρα εντός 12 έως 24 το πολύ ωρών, τότε το ωάριο εκφυλίζεται και χάνεται (βλ. εικόνα).
Τι συμβαίνει μετά την εκσπερμάτωση εντός του κόλπου;
Αμέσως μετά τον ανδρικό οργασμό, το σπέρμα «εκτοξεύεται» από το στόμιο της ουρήθρας με ταχύτητα περίπου 15 χιλιομέτρων την ώρα. Για να δώσουμε μία τάξη μεγέθους, η μέση ταχύτητα ενός ανθρώπου, που περπατά, είναι μόλις 5 χιλιόμετρα την ώρα. Επομένως η ταχύτητα του σπέρματος είναι εξαιρετικά υψηλή για το μικρό χώρο του κόλπου.
Έτσι, αμέσως μετά την εκσπερμάτωση ποσότητα σπέρματος φθάνει κατευθείαν στον τράχηλο. Άλλωστε σε πολλές περιπτώσεις η κεφαλή του πέους ακουμπάει σε αυτόν καθαυτόν τράχηλο κατά την ερωτική πράξη.
Συνεπώς, «εν ριπή οφθαλμού» πολλά σπερματοζωάρια εντοπίζονται πάνω στον τράχηλο, ενώ αριθμός εξ’ αυτών διεισδύουν πρακτικά εντός δευτερολέπτων μέσα στον τραχηλικό αυλό και ξεκινάνε την πορεία τους προς την ενδομητρική κοιλότητα και τις σάλπιγγες, προκειμένου να «συναντήσουν» το προς γονιμοποίηση ωάριο.
Πώς τα σπερματοζωάρια φθάνουν από τον κόλπο στις σάλπιγγες;
Τις γόνιμες ημέρες, ο ειδικός ιστός, που καλύπτει τον αυλό (το «σωλήνα» δηλαδή) του τραχήλου και ονομάζεται επιθήλιο, παράγει σημαντικές ποσότητες βλέννης. Για το λόγο αυτό συχνά κοντά στις συγκεκριμένες ημέρες του κύκλου η γυναίκα διαπιστώνει αυξημένη ροή κολπικών υγρών.
Τα σπερματοζωάρια, προκειμένου να διατρέξουν τον ενδοτραχηλικό σωλήνα και να εισέλθουν στην ενδομητρική κοιλότητα και εν συνεχεία στις σάλπιγγες, είναι απαραίτητο να «ξεπεράσουν» το εμπόδιο του τραχήλου και της ενδοτραχηλικής βλέννης.
Η βλέννη λειτουργεί εν είδει ηθμού («φίλτρου»), το οποίο κατακρατεί τα σπερματοζωάρια, που έχουν άτυπη («μη φυσιολογική») μορφολογία. Τα σπερματοζωάρια αυτά «παγιδεύονται» εντός του ενδοτραχήλου, διότι η μορφή τους δεν είναι αρκετά «υδροδυναμική» προκειμένου να υπερβούν το εμπόδιο της ενδοτραχηλικής βλέννης. Έτσι μόνον τα σπερματοζωάρια με φυσιολογική μορφολογία εισέρχονται στην ενδομητρική κοιλότητα και συνεχίζουν τo «ταξίδι» τους προς τις σάλπιγγες και το ωάριο. Στις σάλπιγγες πολλά σπερματοζωάρια θα εισέλθουν, αλλά μόνον ένα τελικά θα «ενωθεί» με το ωάριο γονιμοποιώντας το…
Τι συμβαίνει αφού γονιμοποιηθεί το ωάριο;
Το γονιμοποιημένο ωάριο (που πλέον ονομάζεται «ζυγωτό») ξεκινάει τότε το δικό του «ταξίδι» μέσω των σαλπίγγων για την ενδομητρική κοιλότητα.
Κατά τη διάρκεια της διαδρομής του μέσα στη σάλπιγγα, το ζυγωτό διαιρείται στην αρχή σε δύο κύτταρα, μετά σε τέσσερα και στη συνέχεια σε οκτώ, οπότε και ονομάζεται μορίδιο. Στη φάση αυτή εισέρχεται και στην ενδομητρική κοιλότητα, συνήθως 4 ημέρες μετά τη γονιμοποίηση.
Οι κυτταρικές διαιρέσεις συνεχίζονται και περνάμε στο στάδιο της βλαστοκύστης. Τότε είναι, που το έμβρυο εμφυτεύεται στο ενδομήτριο περίπου 8 με 9 ημέρες από τη γονιμοποίηση, αρκεί να βρει το «κατάλληλο περιβάλλον», με το ενδομήτριο να είναι αρκούντως πλούσιο σε αγγεία και θρεπτικά συστατικά, προκειμένου να είναι σε θέση να «υποστηρίξει» την ταχεία εμβρυϊκή ανάπτυξη.
Παρακολουθείστε το παρακάτω επεξηγηματικό video, όπου θα δείτε σχηματικά πώς επιτυγχάνεται η γονιμοποίηση του ωαρίου.
Διαβάστε ακόμα:
– Μέχρι ποια ηλικία μία γυναίκα είναι γόνιμη;
– Το ωχρό σωμάτιο και η σημασία του στην εγκυμοσύνη
– Το «επικίνδυνο» ταξίδι του σπερματοζωαρίου για τη μήτρα
– Το «επικίνδυνο» ταξίδι του σπερματοζωαρίου για τις σάλπιγγες
– Πόσο πιθανό είναι το γονιμοποιημένο ωάριο να γίνει «παιδί στην αγκαλιά»;
Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
