Πόσα είδη επεμβάσεων υπάρχουν για την αντιμετώπιση της χαλάρωσης του κόλπου;
Ανάλογα με τις ενδείξεις, ο ιατρός είναι δυνατόν να συστήσει χειρουργική επέμβαση, προκειμένου να αντιμετωπισθεί η χαλάρωση του κόλπου.
Υπάρχουν, πολλά είδη χειρουργικών επεμβάσεων, που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της απώλειας στήριξης του πυελικού εδάφους, αλλά αυτές θα μπορούσαν να ταξινομηθούν σε δύο κατηγορίες:
• Στις λεγόμενες «αποφρακτικές» χειρουργικές τεχνικές (ο διεθνής όρος είναι obliterative surgery)
• Στις λεγόμενες «επανορθωτικές» χειρουργικές τεχνικές (ο διεθνής όρος είναι reconstructive surgery)
Τι είναι οι αποφρακτικές χειρουργικές τεχνικές;
Οι αποφρακτικές χειρουργικές τεχνικές αποσκοπούν κατ’ ουσία στην υποστήριξη των πυελικών οργάνων δια της ιατρογενούς στένωσης του κόλπου. Με άλλα λόγια ο ιατρός δια της επέμβασης αυτής «συρράπτει» τα τοιχώματα του κόλπου και στην πράξη τον «κλείνει» σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, ανάλογα με το μέγεθος του προβλήματος της πρόπτωσης των πυελικών οργάνων, εξού και το όνομα της γνωστότερης επέμβασης, που ανήκει στη συγκεκριμένη κατηγορία: κολπόκλειση.
Πρόκειται για επεμβάσεις, που θεωρούνται πιο «ελαφριές», αφού έχουν μικρότερη απώλεια αίματος και σχετικά βραχεία μετεγχειρητική αποκατάσταση, ενώ συνδέονται και με υψηλό βαθμό ικανοποίησης από την πλευρά της γυναίκας.
Εντούτοις, μία γυναίκα, η οποία υπεβλήθη σε μία επέμβαση αυτού του τύπου, δεν είναι δυνατόν να έρθει ξανά σε σεξουαλική επαφή. Παράλληλα, οι αποφρακτικές χειρουργικές επεμβάσεις καθιστούν εξαιρετικά δυσχερή, έως και αδύνατη την παρακολούθηση του τραχήλου της μήτρας (με test Πανικολάου και κολποσκόπησης), αλλά και του σώματός της για τυχόν εμφάνιση κακοήθειας.
Κατά κανόνα σε αποφρακτικού τύπου χειρουργικές επεμβάσεις υποβάλλονται γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, δηλαδή μετά τη συμπλήρωση του 75ου έτους της ηλικίας τους.
Σε γενικές γραμμές αυτές οι επεμβάσεις έχουν πλέον περιορισμένη πρακτική εφαρμογή, αφού οι εξελίξεις τόσο στις χειρουργικές τεχνικές, όσο και στην αναισθησιολογία, έχουν περιορίσει σε σημαντικό βαθμό αφενός τους περιεγχειρητικούς κινδύνους, αφετέρου την όποια ταλαιπωρία συνδέεται με επεμβάσεις αποκατάστασης του πυελικού εδάφους.
Τι είναι η επανορθωτικές χειρουργικές επεμβάσεις;
Οι επανορθωτικές επεμβάσεις αποσκοπούν στην κατά το δυνατόν αποκατάσταση της ανατομίας των πυελικών οργάνων, δια της «ενίσχυσης» του πυελικού εδάφους ή δια της «ανάρτησης» της μήτρας ή του κόλπου.
Πώς επιτυγχάνεται η «ενίσχυση» του πυελικού εδάφους;
Πρόκειται για επεμβάσεις, οι οποίες εκτελούνται δια της κολπικής οδού.
Ο χειρουργός πραγματοποιεί τομές σε συγκεκριμένα σημεία του κόλπου και αφαιρεί τμήματα πλεονάζοντος ιστού. Στη συνέχεια δια συρραφής αποκαθιστά την ανατομία του κόλπου.
Θα μπορούσε κάποιος να παρομοιάσει τις τεχνικές αυτές, με την τεχνική, που χρησιμοποιεί κάποιος, ο οποίος θέλει να αποκαταστήσει ένα ύφασμα, που έχει «ξεχειλώσει»: βλέπει πού το ύφασμα κάνει ζάρες και τις αφαιρεί και στη συνέχεια συρράπτει ξανά το ύφασμα.
Ενίσχυση του κολπικού τοιχώματος επιτυγχάνεται ενίοτε με την τοποθέτηση κάτω από το βλεννογόνο του κόλπου, δηλαδή κάτω από το επιφανειακό του στρώμα, ειδικών πλεγμάτων, τα οποία αυξάνουν την αντοχή του κολπικού τοιχώματος και κατ’ επέκταση τη στήριξη, που αυτό παρέχει στα όργανα της πυέλου. Με τον όρο πλέγμα αναφερόμαστε σε συσκευές, από συνθετικό υλικό, τα οποία ομοιάζουν με μικρά δίχτυα (βλ. εικόνα 1).
Σε περιπτώσεις υψηλού βαθμού πρόπτωσης της μήτρας ενδέχεται να επιλεγεί και η αφαίρεση της μήτρας δια της κολπικής οδού, ώστε να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα και να μειωθούν οι πιθανότητες υποτροπής.
Αφαίρεση της μήτρας υπάρχει περίπτωση να συστηθεί και αν αυτή φέρει πολλαπλά ινομυώματα. Τα ινομυώματα αυξάνουν το βάρος της μήτρας. Το όποιο βάρος της μήτρας καλείται να «υποστηρίξει» το πυελικό έδαφος μετά από μία απλή επέμβαση αποκατάστασης της ανατομίας του κόλπου. Επομένως, όσο πιο υψηλό είναι το βάρος της μήτρας – λόγω των ινομυωμάτων, που αυτή φέρει – τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες το πυελικό έδαφος να «χαλαρώσει» ξανά και η πρόπτωση πυελικών οργάνων να υποτροπιάσει (να επανεμφανιστεί).
Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να σημειώσουμε, πως αν το μέγεθος της μήτρας είναι εξαιτίας των ινομυωμάτων υπερβολικά μεγάλο, τότε η αφαίρεσή της δια της κολπικής οδού καθίσταται δυσχερής και ο ιατρός ενδέχεται να επιλέξει να την αφαιρέσει με τομή από την κοιλιά.
Πώς επιτυγχάνεται η «ανάρτηση» της μήτρας ή του κόλπου;
Αν μία γυναίκα έχει εμφανίσει πρόπτωση της μήτρας είναι δυνατόν να «αναρτήσουμε» τη μήτρα της (να την «κρεμάσουμε» δηλαδή) από το ιερό οστούν (την «ουρά» μας) και έτσι αυτή να «ανασηκωθεί».
Αυτό επιτυγχάνεται με την επέμβαση, που ονομάζεται υστεροϊεροπηξία. Κατά την επέμβαση αυτή, η οποία εκτελείται λαπαροσκοπικά, είναι δυνατόν να εισάγουμε εντός της κοιλίας ειδικό πλέγμα, το ένα άκρο του οποίου στερεώνεται στη μήτρα (και συγκεκριμένα στον τράχηλό της) και το άλλο του άκρο στο ιερό οστούν (βλ εικόνα 2).
Αν πάλι μία γυναίκα έχει εμφανίσει εντεροκήλη μετά από αφαίρεση της μήτρας της, είναι δυνατόν υπό προϋποθέσεις να ωφεληθεί από τη λαπαροσκοπική επέμβαση, που ονομάζεται ιεροκολποπηξία. Στα πλαίσια της επέμβασης αυτής ο θόλος (η «κορυφή») του κόλπου αναρτάται δια πλέγματος επί του ιερού οστού (βλ εικόνα 3).
Ποια επέμβαση ταιριάζει σε εμένα;
Στην επιλογή αυτή θα καταλήξετε μετά από συζήτηση με το θεράποντα ιατρό, ο οποίος γνωρίζει το ιστορικό σας και την κλινική σας κατάσταση, αλλά και τις προσωπικές επιθυμίες σας, ώστε να σας ενημερώσει επαρκώς.
Διαβάστε ΕΔΩ για την αναγέννηση κόλπου με υπερήχους HIFU!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
