Η προεκλαμψία είναι μια από τις πιο επίφοβες επιπλοκές της κύησης, η οποία ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο τόσο την υγεία της μητέρας, όσο και του παιδιού.
Η συμπτωματολογία της προεκλαμψίας περιγράφεται από την «κλασσική» τριλογία:
• Υπέρταση
• Οιδήματα
• Πρωτεϊνουρία
Εντούτοις, στην πραγματικότητα η κλινική εικόνα της προεκλαμψίας είναι αρκετά πιο πολύπλοκη.
Ας δούμε τη συμπτωματολογία της.
Υπέρταση
• Συστολική Αρτηριακή (ή «Μεγάλη») Πίεση μεγαλύτερη ή ίση των 140 mmHg (αυτό που συχνά αποκαλούμε «πίεση 14») ή Διαστολική Αρτηριακή (ή «Μικρή») Πίεση μεγαλύτερη ή ίση των 90 mmHg (αυτό, που συχνά αποκαλούμε «πίεση 9») σε δύο μετρήσεις, η οποίες να απέχουν μεταξύ τους περισσότερο από 4 ώρες.
• Συστολική Αρτηριακή Πίεση μεγαλύτερη ή ίση των 160 mmHg (αυτό, που συχνά αποκαλούμε «πίεση 16») ή Διαστολική Αρτηριακή Πίεση μεγαλύτερη ή ίση του 110 mmHg (αυτό, που συχνά αποκαλούμε «πίεση 11»).
Πρωτεϊνουρία
Η παρουσία αυξημένης ποσότητας πρωτεΐνης στα ούρα είναι ένδειξη δυσλειτουργίας των νεφρών.
Μπορούμε να διαπιστώσουμε την ύπαρξη πρωτεϊνουρίας με την απλή γενική ούρων, στην οποία ούτως ή άλλως υποβάλλεστε τακτικά καθ’ όλη τη διάρκεια της κύησης.
Εντούτοις, αν τεθεί η υποψία προεκλαμψίας, τότε ενδέχεται να σας ζητηθεί να συλλέξετε σε δοχείο τα ούρα σας για 24 ώρες. Τα ούρα αυτά θα εξετασθούν σε μικροβιολογικό εργαστήριο. Η διάγνωση της προεκλαμψίας τίθεται, αν τα ούρα σας περιέχουν ποσότητα πρωτεΐνης μεγαλύτερη ή ίση με 300 χιλιοστόγραμμα.
Οιδήματα
Με δεδομένο, πως η κύηση είναι ούτως ή άλλως μια κατάσταση, η οποία προδιαθέτει στην εμφάνιση οιδημάτων, τόσο στα άνω, όσο και κάτω άκρα, η εμφάνισή τους δεν συνδέεται απαραίτητα με την εμφάνιση προεκλαμψίας. Για το λόγο αυτό η εμφάνιση οιδημάτων δεν θεωρείται πλέον απόλυτα αξιόπιστο στοιχείο σε ό,τι αφορά τη διάγνωση της προεκλαμψίας.
Εντούτοις, αν τα οιδήματα έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά είναι πιο πιθανόν να συνδέονται με προεκλαμψία. Συγκεκριμένα:
• Ζυμώδη οιδήματα. Πρόκειται για οιδήματα, επί των οποίων μένει ένα χαρακτηριστικό εντύπωμα (βαθούλωμα) μετά από την άσκηση πίεσης επ’ αυτών.
• Οιδήματα, τα οποία εμφανίζονται απότομα ή αυξάνεται απότομα ο όγκος τους (απότομη αύξηση του σωματικού βάρους εντός μίας ή δύο ημερών)
• Οιδήματα, που εμφανίζονται στο πρόσωπο
Πέραν των συμπτωμάτων αυτών, ενδείξεις επιδείνωσης της κατάστασης περιλαμβάνουν:
– Επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας
Η επιδείνωση της νεφρικής λειτουργίας χαρακτηρίζεται τόσο από την άνοδο των επιπέδων στο αίμα της κρεατινίνης, η οποία είναι ένα προϊόν του μεταβολισμού. Επίπεδα κρεατινίνης υψηλότερα του 1,1 mg/dl δεν είναι καλό σημείο.
Επίσης, η μείωση της ποσότητας των παραγόμενων από τα νεφρά ούρων, συνδέεται με περαιτέρω επιβάρυνση της νεφρικής λειτουργίας.
– Επιδείνωση της ηπατικής λειτουργίας
Κλινικά η διαταραγμένη ηπατική λειτουργία χαρακτηρίζεται από πόνο στο άνω δεξί τεταρτημόριο της κοιλιάς, ακριβώς κάτω από το θώρακα. Εντούτοις, το σύμπτωμα αυτό συχνά μοιάζει με τις καούρες της εγκυμοσύνης, οπότε δεν είναι και το πλέον αξιόπιστο στη διάγνωση της προεκλαμψίας.
Όμως, η ηπατική λειτουργία εξετάζεται και δια της μέτρησης των επιπέδων των ηπατικών ενζύμων στο αίμα. Επίπεδα των ενζύμων αυτών διπλάσια των φυσιολογικών συνδέονται με σοβαρή επιδείνωση της κατάστασης.
– Διαταραχές στη λειτουργία του εγκεφάλου.
Οι διαταραχές αυτές χαρακτηρίζονται από:
• Τονικο – κλονικές κρίσεις (σπασμούς). Βέβαια οι σπασμοί αυτοί ενδέχεται να έχουν αιτιολογία διάφορη της προεκλαμψίας, όπως είναι η επιληψία. Όταν εμφανιστούν οι κρίσεις αυτές σε γυναίκες με τη λοιπή συμπτωματολογία της εκλαμψίας, μιλάμε πλέον για Εκλαμψία.
• Διαταραχές στην όραση
– Θρομβοκυτταροπενία
Με τον όρο αυτόν αναφερόμαστε στη μείωση του αριθμού των Αιμοπεταλίων στο αίμα. Τα αιμοπετάλια είναι τα κύτταρα, του αίματος, που εμπλέκονται στο μηχανισμό πήξης του.
Επίπεδα αιμοπεταλίων μικρότερα των 100.000/μL συνδέονται με σοβαρή μορφή προεκλαμψίας
– Πνευμονικό οίδημα
Η κατάσταση αυτή χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση υγρού στους πνεύμονες, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση δύσπνοιας.
Το πνευμονικό οίδημα είναι ένα σύμπτωμα της προεκλαμψίας, το οποίο υποδηλώνει σοβαρή επιβάρυνση της καρδιακής λειτουργίας και χρήζει άμεσης αντιμετώπισης.
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
