Λίγα λόγια για την περίοδο της λοχείας…
«Παραδοσιακά» η περίοδος της λοχείας περιλαμβάνει τις πρώτες 40 περίπου ημέρες μετά τον τοκετό. Στο χρονικό αυτό διάστημα το σώμα της λεχωίδος επανέρχεται στην προ της εγκυμοσύνης κατάσταση.
Ετυμολογικά η λέξη λοχεία φαίνεται, πως προέρχεται εκ του ρήματος «λέχομαι», το οποίο σημαίνει «ξαπλώνω στο κρεβάτι, για να κοιμηθώ». Η λέξη «λοχεία» επομένως υποδηλώνει, πως η γυναίκα, η οποία μόλις έφερε το παιδί της στον κόσμο, πρέπει να μείνει ξαπλωμένη και – υπό μίαν έννοια – αυστηρώς προστατευμένη.
Θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει, πως αυτή καθαυτή η ετυμολογία της λέξης «λοχεία» αντικατοπτρίζει την εποχή, που πολλές γυναίκες έχαναν τη ζωή τους τις πρώτες ημέρες μετά από τον τοκετό.
Φευ! Αν θέλουμε να «ακολουθήσουμε αυστηρά» τις «προσταγές» της «λοχείας», θα πρέπει να αποτρέψουμε τη γυναίκα, που μόλις έγινε μητέρα από το να φύγει διακοπές.
Ευτυχώς, οι σύγχρονες συνθήκες υγιεινής και η διαθεσιμότητα διαφόρων τύπων φαρμακευτικής αγωγής, έχει καταστήσει την περίοδο της λοχείας πολύ – μα πολύ – λιγότερο «επικίνδυνη» για την υγεία της γυναίκας.
Αυτό όμως δεν σημαίνει, πως η περίοδος της λοχείας δεν παραμένει μία περίοδος στη ζωή της γυναίκας, η οποία παρουσιάζει εγγενείς σωματικές και ψυχικές δυσκολίες. Τότε αφενός η γυναίκα χρειάζεται να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του νέου μέλους της οικογενείας της, αφετέρου το σώμα της χρειάζεται να «αναρρώσει» από τη δοκιμασία της εγκυμοσύνης, αλλά και του τοκετού.
Άρα οι διακοπές μετά την εγκυμοσύνη δεν απαγορεύονται, αλλά χρειάζεται να λάβουμε πάντα υπόψη μας κάποια ενδεχόμενα προβλήματα.
Πρόβλημα 1ο τα λόχεια
Μετά τον τοκετό (είτε πρόκειται για φυσιολογικό τοκετό είτε για καισαρική τομή) από την ενδομητρική κοιλότητα μέσω του τραχήλου εκρέουν στον κόλπο τα λόχεια. Πρόκειται για κολπικά υγρά, των οποίων η ροή των συνεχίζεται καθ’ όλη τη λοχεία. Διαρκεί συνήθως για περίπου 5 εβδομάδες μετά τον τοκετό, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις, που η ροή αυτή διαρκεί ακόμα και περισσότερο από 6 εβδομάδες. Τα υγρά αρχικά έχουν μία απόχρωση κόκκινο – καφέ, αλλά σταδιακά γίνονται πιο υδαρή και μετά κιτρινωπά.
Τα λόχεια είναι μία «καλή τροφή» για μικροοργανισμούς και για το λόγο αυτό απαιτείται καλή υγιεινή της ευαίσθητης περιοχής και τακτικές αλλαγή σερβιέτας, ώστε να αποφευχθούν ενδεχόμενες λοιμώξεις.
Έτσι, αν τελικά φύγετε διακοπές κατά τη διάρκεια της λοχείας, φροντίστε να μεταβείτε σε μέρος, στο οποίο μπορούν να τηρηθούν χωρίς πρόβλημα οι απαιτούμενες συνθήκες υγιεινής.
Πρόβλημα 2ο: η περινεοτομή
Περινεοτομή ή επισιοτομή ονομάζεται μία μικρή τομή, που πραγματοποιεί ο ιατρός στο περίνεο (στην περιοχή του δέρματος, που εκτείνεται από τον κόλπο έως τον πρωκτό), προκειμένου να υποβοηθήσει την έξοδο του μωρού κατά το δεύτερο στάδιο του τοκετού. Η τομή αυτή αποκαθίσταται άμεσα μετά το πέρας του τοκετού από το μαιευτήρα δια συρραφής των ιστών.
Το τραύμα αυτό κατά κανόνα δεν απαιτεί ιδιαίτερη περιποίηση, πλην της διατήρησης της υγιεινής της περιοχής με πλύσιμο με σαπούνι (ειδικό για την περιοχή) και – κατά προτίμηση χλιαρό – νερό.
Συνήθως, η ενόχληση από την περινεοτομή κατά τη βάδιση είναι μικρή τις πρώτες ημέρες από τον τοκετό, αλλά γρήγορα μειώνεται και σταδιακά εξαφανίζεται. Εντούτοις, οι ιστοί της περιοχής δεν παύουν να είναι τραυματισμένοι και να χρειάζονται κάποιο χρόνο επούλωσης.
Έτσι καλόν είναι οι διακοπές σας να μην περιλαμβάνουν αμέσως μετά από την εγκυμοσύνη έντονη δραστηριότητα. Προτιμήστε να πάτε κάπου, όπου θα ηρεμήσετε και κατά το δυνατόν θα ξεκουραστείτε.
Τα ίδια ισχύουν και για τις περιπτώσεις, που δεν εκτελέστηκε μεν περινεοτομή, αλλά κατά την έξοδο του μωρού προκλήθηκε αυτόματος τραυματισμός των ιστών του περινέου, ο οποίος αποκαταστάθηκε από τον ιατρό.
Πρόβλημα 3ο: η καισαρική τομή
Η καισαρική τομή είναι ένα «εργαλείο» στα χέρια του μαιευτήρα, χάρη στο οποίο προστατεύεται η υγεία της μητέρας και του νεογνού. Δεν παύει όμως να είναι ένα χειρουργείο, το οποίο μάλιστα περιλαμβάνεται στα βαριά χειρουργεία. Πλέον η ανάρρωση είναι γρήγορη και το όποιο άλγος συνήθως περιορισμένο και αντιμετωπίσιμο ικανοποιητικά με απλά αναλγητικά.
Αν χρειάστηκε όμως να υποβληθείτε σε καισαρική τομή, μάλλον θα χρειαστεί οι διακοπές σας να αναβληθούν, έως ότου ο ιατρός σας σας δώσει τη συγκατάθεσή του.
Πρόβλημα 4ο: η ψυχολογία
Οι διακοπές είναι βέβαια ένα μέσο «αναπτέρωσης του ηθικού», αφού αποτελούν πηγή χαράς και ευεξίας.
Όμως, η ψυχολογία της λεχωίδος συχνά δοκιμάζεται ειδικά τις πρώτες ημέρες μετά τον τοκετό.
Η όποια εκδρομή στα πλαίσια διακοπών δεν παύει να είναι μία «ευχάριστη» μεν, αλλά σε κάθε περίπτωση «απότομη» – καίτοι περιορισμένης διαρκείας – αλλαγή στη ζωή.
Υπάρχει η πιθανότητα κάποιες γυναίκες να μην μπορούν να διαχειριστούν την αλλαγή αυτή στην καθημερινότητά τους, όσο η ψυχολογία τους δοκιμάζεται μετά την εγκυμοσύνη και μέχρι να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες της ζωής, όπως αυτές «υπαγορεύονται» από το μωράκι τους. Αυτό μάλιστα ισχύει συχνά, όταν μία γυναίκα γίνεται μαμά για πρώτη φορά.
Για το λόγο αυτό μην προγραμματίζετε διακοπές μετά από τον τοκετό, παρά μόνον αν αισθάνεστε, πως είστε ψυχολογικά έτοιμη.
Πρόβλημα 5ο: Η αναιμία!
Κατά τη διάρκεια της κύησης η γυναίκα παρουσιάζει συχνά αναιμία, η οποία δεν αποκαθίσταται παρά αρκετές εβδομάδες μετά τον τοκετό. Η κατάσταση αυτή αποτέλεσμα έχει να περιοριστούν σημαντικά οι σωματικές της αντοχές.
Συνεπώς, αν φύγετε τελικά μετά την εγκυμοσύνη, μην επιλέξετε διακοπές, οι οποίες συνδέονται με έντονη άσκηση.
Πρόβλημα 6ο: Ο θηλασμός!
Ο θηλασμός δεν είναι φυσικά «πρόβλημα», αλλά καλόν είναι η θηλάζουσα να λάβει υπόψη της και τη διαδικασία αυτή, όταν αποφασίσει να πάει διακοπές μαζί με το μωράκι της, αφού φυσικά ρωτήσει και το θεράποντα παιδίατρο, αν αυτό είναι ασφαλές.
Καλόν είναι πριν αποφασίσει μία γυναίκα να φύγει διακοπές μετά την εγκυμοσύνη να είναι σίγουρη, πως η διαδικασία του θηλασμού «έχει μπει στο δρόμο της». Το χρονικό διάστημα έως ότου ο θηλασμός γίνει μία «αυτόματη διαδικασία» για τη μητέρα και το μωρό ποικίλει από περίπτωση σε περίπτωση, αλλά είναι κατά κανόνα μακρύτερο, αν πρόκειται για γυναίκες, που έφεραν στον κόσμο το πρώτο τους παιδί.
Συμπέρασμα.
Οι διακοπές μετά από την εγκυμοσύνη επιτρέπεται να πραγματοποιηθούν ακόμα και σχετικά κοντά στον τοκετό, αλλά σε κάθε περίπτωση πρέπει να ληφθούν υπόψη οι σωματικές και ψυχικές αντοχές της γυναίκας και εν πάσει περιπτώσει να ερωτηθεί και ο θεράπων μαιευτήρας, ο οποίος γνωρίζει το ιστορικό μίας εκάστης και αν υφίστανται ειδικοί ιατρικοί λόγοι αναβολής τους.
Δείτε και το σχετικό video, που δημιουργήσαμε σε συνεργασία με τον ιστότοπο mothersblog.gr, στην ομάδα ειδικών του οποίου ανήκουμε!
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
