Η διάγνωση εξωμήτριου κύησης είναι ένα τραυματικό γεγονός, για τη γυναίκα: όχι μόνο οι ελπίδες της για την απόκτηση ενός υγιούς μωρού διαψεύδονται, αλλά συχνά χρειάζεται να υποβληθεί και σε ένα χειρουργείο, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, ενώ τη βασανίζει και ερωτήματα σχετικά με τη δυνατότητά της να τεκνοποιήσει στο μέλλον.
Από τη διεθνή βιβλιογραφία προκύπτει, πως το ποσοστό των εξωμήτριων κυήσεων επί του συνόλου των κυήσεων κυμαίνεται μεταξύ του 1,8% και του 3%. Ο εντοπισμός εξωμήτριου κύησης θέτει σε κίνδυνο την υγεία και σε ακραίες περιπτώσεις ακόμα και την ίδια τη ζωή της γυναίκας και χρήζει άμεσης αντιμετώπισης. Ο συχνότερος εντοπισμός της εξωμήτριου κύησης είναι οι σάλπιγγες, σε ποσοστό, που αγγίζει το 95% των εξωμήτριων κυήσεων.
Από το 1920 μέχρι και τη δεκαετία του 1970, η αντιμετώπιση ήταν η λαπαροτομία, η διάνοιξη δηλαδή της κοιλιάς, και η εκτομή (αφαίρεση) της βλαφθείσας σάλπιγγας, ώστε να σταματήσει η αιμορραγία. Η δεκαετία του 1980 έφερε την επανάσταση των λαπαροσκοπικών επεμβάσεων. Έκτοτε και ιδιαίτερα μετά τη δεκαετία του 1990 η λαπαροσκοπική αντιμετώπιση της εξωμήτριου κύησης έγινε ο κανόνας, ενώ η λαπαροτομία προτιμάται σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
Με τη λαπαροσκόπηση υπάρχουν δύο βασικές θεραπευτικές επιλογές. Η πρώτη είναι η σαλπιγγεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση της σάλπιγγας, που φέρει το κύημα. Μετά από μια τέτοια επέμβαση η ωοθήκη, που βρίσκεται από τη μεριά της σάλπιγγας αυτής, θεωρητικά παραμένει χωρίς «δίοδο» προς την ενδομητρική κοιλότητα. Συνεπώς τίθεται το ερώτημα, μήπως η ωοθήκη αυτή είναι «ανενεργή», καθότι τα ωάρια, που παράγει δεν βρίσκουν το δρόμο προς το σημείο συνάντησης με τα σπερματοζωάρια, το οποίο κανονικά εντοπίζεται εντός της σάλπιγγας.
Η έτερη επέμβαση είναι η σαλπιγγοστομία, δηλαδή η διάνοιξη της σάλπιγγας με την προοπτική να αφαιρεθεί, αν αυτό είναι δυνατόν, το εμφυτευμένο σε αυτήν κύημα και στη συνέχεια ακολουθεί η αποκατάσταση της σάλπιγγας, η οποία παραμένει στη θέση της. Έτσι θεωρητικά αυξάνονται οι πιθανότητες για τεκνοποίηση μετά από την επέμβαση. Όμως η επέμβαση αυτή έχει και το μειονέκτημα της αύξησης της πιθανότητας εμφάνισης εξωμήτριου κύησης στη σάλπιγγα, πάνω στην οποία έγινε η επέμβαση, στο μέλλον.
Υπάρχει όμως και μια τρίτη θεραπευτική επιλογή, η οποία εφαρμόζεται όμως μόνο σε εξωμήτριες κυήσεις, που εντοπίζονται σχετικά νωρίς. Στις γυναίκες αυτές χορηγείται το φάρμακο Μεθοτρεξάτη, το οποίο προκαλεί απόπτωση, καταστροφή δηλαδή του κυήματος. Έτσι αφενός η γυναίκα δεν υποβάλλεται σε χειρουργική επέμβαση, αφετέρου οι σάλπιγγές της παραμένουν ακέραιες.
Τα στατιστικά στοιχεία, που αφορούν τη δυνατότητα μίας γυναίκας να τεκνοποιήσει μετά από μια εξωμήτριο κύηση φαίνεται, πως «χρήζουν» τις τρεις αυτές θεραπευτικές μεθόδους ισοδύναμες ως προς την δυνατότητα της γυναίκας να διατηρήσει τη γονιμότητά της.
Η πιθανότητα αυτή εξαρτάται και από διαφόρους παράγοντες, οι οποίοι είναι ανεξάρτητοι της θεραπείας για εξωμήτριο κύηση. Οι παράγοντες αυτοί είναι η ηλικία της γυναίκας, η διαβατότητα (το αν είναι δηλαδή ανοικτή) της ετερόπλευρης σάλπιγγας και η ύπαρξη άλλων παραγόντων, που συνδέονται με υπογονιμότητα. Έτσι, για παράδειγμα μια γυναίκα με ηλικία μικρότερη των 30 ετών, με υγιή ετερόπλευρη σάλπιγγα και χωρίς άλλους παράγοντες υπογονιμότητας στο ιστορικό της έχει σύμφωνα με τις στατιστικές πιθανότητα περίπου 70% να συλλάβει μέσα στα πρώτα δύο χρόνια, που έπονται της επέμβασης.
Γενικά οι μελέτες αναφέρουν στατιστικά επιτυχούς αυτόματης γονιμοποίησης, χωρίς δηλαδή την καταφυγή σε μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, μετά από μία εξωμήτριο κύηση, τα οποία κυμαίνονται από το 60% μέχρι ακόμα και το 85%. Εντούτοις, οι πιθανότητες για αυτόματη γονιμοποίηση, αν παράγοντες υπογονιμότητας προϋπήρχαν της επέμβασης, μπορεί να κατακρημνιστούν στο 10%.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση της εξωμήτριου κύησης δεν αποκλείει λοιπόν την πιθανότητα η γυναίκα να αποκτήσει παιδιά χωρίς την καταφυγή σε μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Πώς αντιμετωπίζεται λαπαροσκοπικά η εξωμήτριος κύηση; Δείτε ένα τέτοιου είδους λαπαροσκοπικό χειρουργείο
Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
