Ίκτερο ονομάζουμε τον κίτρινο χρωματισμό του δέρματος και/ή των επιπεφυκότων των οφθαλμών (άσπρο μέρος των ματιών). Ο κίτρινος αυτός χρωματισμός οφείλεται στην αυξημένη ποσότητα της χολερυθρίνης, η οποία κυκλοφορεί στο αίμα (υπερχολερυθριναιμία) και εναποτίθεται στο
Η χολερυθρίνη παράγεται από την καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος.
Ίκτερος εμφανίζεται σχεδόν σε όλα τα νεογνά, διότι σε αυτην την ηλικία παράγεται αυξημένη ποσότητα χολερυθρίνης. Ονομάζεται φυσιολογικός νεογνικός ίκτερος και είναι
Οι τιμές της χολερυθρίνης είναι ηπίως αυξημένες και δεν προκαλούνται βλάβες στο νεογνό.
Ο φυσιολογικός νεογνικός ίκτερος εμφανίζεται μετά την 1η ημέρα ζωης και μεγιστοποιείται την 3η -4η ημέρα ζωής. Κατόπιν, υποχωρεί σταδιακά μέσα στις επόμενες 10-15 ημέρες. Στα μωράκια που έχουν γεννηθεί πρόωρα (<38εβδομαδες κύησης) ίσως χρειαστούν περισσότερες ημέρες μέχρι να υποχωρήσει. Επίσης στα μωράκια που θηλάζουν αποκλειστικά, ο ίκτερος μπορεί να παραμείνει (όχι όμως να χειροτερεύει) για αρκετά μεγαλύτερο διάστημα (μέχρι και 2 μήνες).
Η διάγνωση του ικτέρου γίνεται ήδη από το μαιευτήριο, από τον παιδίατρο που εξετάζει το νεογνό τις πρώτες ημέρες της ζωής και γίνεται έλεγχος με εξέταση αίματος, που μετρά τα επίπεδα χολερυθρίνης. Είναι σημαντικό η σίτιση του νεογνού να γίνεται με συχνά γεύματα διότι βοηθά στη υποχώρηση του ικτέρου.
Σε περίπτωση που η χολερυθρίνη βρεθεί αυξημένη, εφαρμόζεται φωτοθεραπεία, συνήθως για 1-2 24ωρα, μέχρι να μειωθούν τα επιπεδα της χολερυθρίνης στα επιθυμητά. Κατά τη φωτοθεραπεία το νεογνό τοποθετείται κάτω από ένα ειδικό φως, που διασπά τη χολερυθρίνη του δέρματος.
Κατά την έξοδο από το μαιευτήριο, οι οδηγίες που πρέπει να ακολουθησουν οι γονείς στο σπίτι είναι:
– η συχνή σίτιση του νεογνού
– η τοποθέτηση του σε μέρος ευήλιο (το ηλιακό φως βοηθά στη διάσπαση της χολερυθρίνης στο δέρμα)
– η παρακολούθηση του νεογνού για επιδείνωση του κίτρινου χρώματος στο δέρμα, για υπνηλία, για έντονη ευερεθιστότητα, για άρνηση λήψης γάλακτος
– η επανεξέταση από παιδίατρο σε 2-3 ημέρες
Τονίζεται ότι, εκτός από τον φυσιολογικό νεογνικό ίκτερο, ο ίκτερος εμφανίζεται και σε άλλες σοβαρές παθολογικές καταστάσεις, όπως: ο υποθυρεοειδισμός, η ουρολοίμωξη, η μικροβιακή λοίμωξη/σηψαιμία, τα αιματολογικά νοσημάτα κ.ά.
Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο το νεογνό να εκτιμάται ΠΑΝΤΟΤΕ από τον παιδίατρο ώστε να δίνονται οι κατάλληλες οδηγίες.
Περισσότερα άρθρα της κας ΚΟΤΣΙΦΑ μπορείτε να βρείτε στον προσωπικό της ιστότοπο!
ΚΟΤΣΙΦΑ ΕΛΕΝΗ (επικοινωνία)
Παιδίατρος
Μετεκπαιδευθείσα στο Childrens’ Hospital, Ph, USA
Επιμελήτρια Νοσοκομείου “Metropolitan”
Επιστημονικός Συνεργάτης Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου «Αττικόν»
Φωτογραφία: Martin Pot (Martybugs at en.wikipedia) [GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html) or CC-BY-3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0)], via Wikimedia Commons