Λίγα λόγια εισαγωγικά…
Η καισαρική τομή είναι μια δικλείδα ασφαλείας, χάρη στην οποία εξασφαλίζεται σε κάποιες περιπτώσεις η ασφάλεια τόσο της μητέρας, όσο και του παιδιού.
Όμως δεν παύει να αποτελεί μια επέμβαση, η οποία θέτει σε δοκιμασία τη σωματική, αλλά και την ψυχική ισορροπία της γυναίκας. Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί, ότι από τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία δεν προκύπτει, πως το ποσοστό των γυναικών, που μετά τον τοκετό εμφανίζουν κατάθλιψη ή μελαγχολία, είναι υψηλότερο μεταξύ των γυναικών, που είχαν την εμπειρία της καισαρικής τομής σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό μεταξύ των γυναικών, που έφεραν στον κόσμο το μωρό τους με κολπικό τοκετό. Εν πάσει περιπτώσει, η γυναίκα, που θα υποβληθεί σε καισαρική τομή – όπως άλλωστε συμβαίνει και με τις γυναίκες, οι οποίες έφεραν στον κόσμο το μωρό τους με κολπικό τοκετό – χρειάζεται κάποιο χρόνο μέχρι να αναρρώσει πλήρως.
Η σεξουαλική επαφή συμβάλλει στη σύσφιξη των σχέσεων του ζευγαριού, αλλά και στην εμπέδωση του αισθήματος της συντροφικότητας. Η υγιής σεξουαλική ζωή δρα ως ένα φυσικό αγχολυτικό, αφού επικουρεί στην αποφόρτιση της όποιας έντασης δοκιμάζει τη σχέση του ζευγαριού, ιδιαίτερα μετά την έλευση του νέου μέλους της οικογενείας, που δεν συνδυάζεται μόνον με χαρά, αλλά και με ευθύνες και κούραση. Παράλληλα, η ερωτική σχέση υποβοηθά και την καλλιέργεια κλίματος εφορίας μεταξύ των συντρόφων.
Επομένως, μία «αναμενόμενη» ερώτηση του ζευγαριού μετά την καισαρική τομή είναι: «πότε θα μπορούμε να αρχίσουμε να έχουμε ξανά ερωτικές επαφές;».
Πότε μπορεί μία γυναίκα να έχει σεξουαλική επαφή μετά από την καισαρική τομή;
Σε γενικές γραμμές οι σεξουαλικές επαφές μπορούν να ξεκινήσουν μετά το πέρας της λοχείας. Λοχεία ονομάζουμε τις πρώτες σαράντα ημέρες μετά τον τοκετό. Στο διάστημα αυτό η σεξουαλική επαφή συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα για λοιμώξεις του κόλπου και της μήτρας. Το διάστημα αυτό πρακτικά δεν διαφέρει είτε η γυναίκα υπεβλήθη σε καισαρική τομή, είτε είχε φυσιολογικό τοκετό.
Κατά τη λοχεία το τραχηλικό στόμιο είναι ανοικτό και από αυτό εκρέουν υγρά, που ονομάζονται λόχεια. Τα λόχεια αποτελούν εξαιρετικό υπόστρωμα για την ανάπτυξη μικροβίων. Έτσι κατά τη σεξουαλική επαφή είναι δυνατόν να εισέλθουν δια του ανοικτού τραχηλικού στομίου εντός της μήτρας μικρόβια, τα οποία ενδέχεται να αναπτυχθούν γρήγορα εξαιτίας των λοχείων.
Η τομή του χειρουργείου κάνει τη σεξουαλική επαφή δυσκολότερη;
Η γυναίκα μετά από την καισαρική τομή κινητοποιείται άμεσα, ήδη την πρώτη ημέρα και εντός δύο ημερών η κινητικότητά της κατά κανόνα έχει σε σημαντικό ποσοστό αποκατασταθεί, καίτοι υφίσταται πόνος στο κοιλιακό τοίχωμα, ο οποίος όμως βαίνει μειούμενος με γρήγορους ρυθμούς και αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με τη χρήση κοινών αναλγητικών.
Υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις – ιδιαίτερα αν η γυναίκα είναι παχύσαρκη – που επί της τομής εκδηλώνεται φλεγμονή, η οποία όμως αντιμετωπίζεται ταχέως δια της επιμελούς περιποίησης του τραύματος και της λήψης αντιβίωσης. Σπανιότατα προκαλούνται ουσιώδη προβλήματα ένεκα της τομής.
Μετά την παρέλευση των σαράντα ημερών από το χειρουργείο, η τομή έχει κατ’ ουσίαν αποκατασταθεί πλήρως και μόνον μία ουλή υπάρχει, να σας θυμίζει το χειρουργείο. Η ουλή αυτή αρχικά παρουσιάζει ερυθρότητα, αλλά σύντομα αποχρωματίζεται.
Όταν όμως ο ιατρός τέμνει («κόβει») το δέρμα, στην αρχή της καισαρικής τομής προκαλείται βλάβη σε νευρικές απολήξεις της περιοχής. Η συγκεκριμένη βλάβη αποκαθίσταται αυτόματα εντός διαστήματος 3 έως 5 μηνών. Εντούτοις, όσο οι απολήξεις αυτές «αναγεννώνται» τόσο στην τομή, όσο και στην περιοχή του δέρματος, η οποία εκτείνεται 2 με 3 εκατοστά πάνω και κάτω από αυτήν εκδηλώνονται αιμωδίες, η περιοχή δηλαδή παρουσιάζεται «μουδιασμένη». Αρκετές μάλιστα γυναίκες περιγράφουν το αίσθημα «σαν η περιοχή αυτή να είναι ξένο σώμα». Επομένως, κατά τη σεξουαλική επαφή υφίσταται το ενδεχόμενο εκεί να μην αισθάνεστε το άγγιγμα του συντρόφου σας.
Οι μαστοί μετά την καισαρική μπορεί να σας «εκπλήξουν»…
Συχνά οι γυναίκες, που θηλάζουν παραπονούνται κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής για μαστωδυνία, αλλά και για εκροή γάλακτος από τις θηλές την ώρα της επαφής. Η εκροή γάλακτος είναι αναμενόμενη, καθότι κατά τη σεξουαλική επαφή εκκρίνεται η ορμόνη ωκυτοκίνη, η οποία είναι και η ορμόνη, που «προωθεί» την εκροή γάλακτος από τη θηλή.
Μία χρήσιμη συμβουλή είναι της σεξουαλικής επαφής να προηγείται θηλασμός του νεογνού. Η κένωση των μαστών θα μειώσει το αίσθημα βάρους, ενώ μετά το θηλασμό και είναι λιγότερο πιθανό το βλαστάρι σας να σας διακόψει. Αν παρά την κένωση των μαστών η εκροή γάλακτος συνεχίζει και ενοχλεί, μπορείτε να συνεχίσετε να φοράτε το στηθόδεσμό σας, ίσως και ένα βαμβακερό μπλουζάκι.
Μειωμένη επιθυμία για ερωτική επαφή…
Όπως συμβαίνει και μετά το φυσιολογικό τοκετό, έτσι και μετά την καισαρική η επιθυμία της γυναίκας για σεξουαλική επαφή παρουσιάζεται μειωμένη. Αυτό επόμενον είναι να επηρεάσει αρνητικά και την επιθυμία του άνδρα.
Ένας σημαντικός παράγων, που επηρεάζει αρνητικά την διάθεση για σεξουαλική επαφή μετά τον τοκετό, είναι η βεβαρημένη ψυχολογία. Η κατάσταση αυτή οφείλεται όχι μόνο στις ορμονικές αλλαγές, αλλά και στην κούραση, την έλλειψη ύπνου και το άγχος από την ευθύνη του μωρού. Το άγχος αυτό είναι πιο έντονο στην πρωτοτόκο, ενώ η προτέρα εμπειρία αμβλύνει το άγχος στην πολυτόκο. Σύμφωνα με μελέτες τα δύο τρίτα των πρωτοτόκων αναφέρουν έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας σε απόσταση οκτώ μηνών από τον τοκετό, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τις πολυτόκους είναι μία στις επτά.
Η επιρροή του θηλασμού στην σεξουαλική επιθυμία της γυναίκας δεν είναι μονοσήμαντη, αφού σε μερικές γυναίκες ο θηλασμός δρα ανασταλτικά όσον αφορά τη σεξουαλική επιθυμία, ενώ σε άλλες ο θηλασμός, μπορεί και να την ενισχύσει.
Ένας ακόμη παράγων, που μειώνει τη σεξουαλική επιθυμία της γυναίκας και δεν πρέπει να υποτιμηθεί είναι και οι αλλαγές, που η εγκυμοσύνη επέφερε στο σώμα της. Η φουσκωμένη κοιλιά, η οποία μπορεί να παραμείνει ακόμα και για δύο μήνες μετά από τον τοκετό, οι ενδεχόμενες ραγάδες, αλλά και τα περιττά κιλά δεν βοηθούν καθόλου τη γυναίκα να νιώσει επιθυμητή.
Ο πόνος στη σεξουαλική επαφή (δυσπαρευνία) μετά την καισαρική τομή
Ο κόλπος χάρη στην καισαρική τομή δεν «ταλαιπωρείται», αντίθετα με ότι συμβαίνει κατά τη διάρκεια του φυσιολογικού τοκετού, αφού τότε συχνά αυτός τραυματίζεται ή τελικά χρειάζεται ο ιατρός να εκτελέσει περινεοτομή. Όμως αυτό δεν σημαίνει, ότι ακόμα και μετά την καισαρική είναι «έτοιμος» για διείσδυση.
Μετά την εγκυμοσύνη ο κόλπος είτε πρόκειται για φυσιολογικό τοκετό, είτε για καισαρική τομή παρουσιάζει χαλαρότητα. Επομένως, η «αίσθηση» της διείσδυσης δεν είναι η ίδια με την αντίστοιχη, που η γυναίκα είχε πριν την εγκυμοσύνη. Επιπροσθέτως, τόσο οι απότομες αλλαγές στα επίπεδα των ορμονών στο αίμα της γυναίκας, όσο και οι ορμόνες του θηλασμού συμβάλλουν στην εκδήλωση κολπικής ξηρότητας και δυσπαρευνίας (έτσι ονομάζεται ο πόνος στη σεξουαλική επαφή).
Βελτίωση της χαλαρότητας μπορεί να επιτευχθεί με τις ασκήσεις περινέου, τις γνωστές ασκήσεις Kegel. Όμως σημαντική αλλαγή τόσο στην ιδιαίτερα ενοχλητική κολπική ξηρότητα, όσο και στη χαλαρότητα επιτυγχάνεται δια της θεραπείας με υπερήχους HIFU, χάρη στην οποία αποκαθίσταται το ποσοστό κολλαγόνου στα τοιχώματα του κόλπου. Ενώ σε κάποιες περιπτώσεις η γυναίκα ενδέχεται να ωφεληθεί και από την έγχυση υαλουρονικού οξέος στα χείλη και στο περίνεο.
Μην ξεχνάτε την αντισύλληψη!
Μετά από την καισαρική τομή είναι δυνατόν να συλλάβετε, ακόμα και αν δεν είδατε περίοδο, ενώ ο αποκλειστικός θηλασμός δεν «προστατεύει» απόλυτα έναντι ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. Για το λόγο αυτό μην ξεχάσετε να λάβετε τα κατάλληλα μέτρα αντισύλληψης, αφού πριν την επόμενη εγκυμοσύνη καλό θα ήταν να μεσολαβήσει ικανό διάστημα, προκειμένου ο οργανισμός σας να «επανακάμψει».
Δείτε ΕΔΩ πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε ριζικά την κολπική ξηρότητα, χάρη στους υπερήχους HIFU!
Δείτε και το σχετικό video, που δημιουργήσαμε σε συνεργασία με τον ιστότοπο mothersblog.gr, στην ομάδα ειδικών του οποίου ανήκουμε!
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
