Τι είναι η επισκληρίδιος αναισθησία;
Η επισκληρίδιος αναισθησία κατατάσσεται στις λεγόμενες περιοχικές αναισθησίες, οι οποίες χαρακτηρίζονται από την παροδική αναστολή των αισθητικών και αλγεινών («οδυνηρών») ερεθισμάτων από συγκεκριμένες περιοχές του σώματος και μόνον. Η αναστολή των ερεθισμάτων αυτών επιτυγχάνεται δια της έγχυσης με ένεση αναισθητικών ουσιών σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος, από τα οποία διέρχονται τα νεύρα, που φέρουν τα συγκεκριμένα ερεθίσματα. Έτσι επιτυγχάνεται η παρεμπόδιση της «μετάδοσης» των «νευρικών σημάτων».
Με άλλα λόγια με τέτοιου είδους ενέσεις «μουδιάζει» η περιοχή του σώματος, στην οποία κατανέμονται τα νεύρα, που με το φάρμακο «αναισθητοποιήσαμε». Συνεπώς, μπορεί επί της συγκεκριμένης περιοχής να γίνει χειρουργική επέμβαση, χωρίς η ασθενής να νιώσει πόνο.
Ο αναισθησιολόγος, που εκτελεί την επισκληρίδιο αναισθησία, εισάγει με μία απλή επέμβαση και μετά από τη χορήγηση τοπικής αναισθησίας σε συγκεκριμένη περιοχή της σπονδυλικής στήλης ένα πολύ λεπτό σωλήνα. Δια του σωλήνα αυτού στη συγκεκριμένη περιοχή εγχέεται αναισθητικό φάρμακο, το οποίο για περίπου δύο ώρες «μουδιάζει» τα νεύρα, που διέρχονται από την περιοχή εκείνη και κατανέμονται στο κάτω μισό του σώματος της γυναίκας. Οπότε, η περιοχή, στην οποία ο μαιευτήρας θα πραγματοποιήσει την καισαρική τομή, «αναισθητοποιείται» και η γυναίκα δεν πονάει κατά την επέμβαση.
Αν η επέμβαση διαρκέσει περισσότερη ώρα από την αναισθησία, τότε δια του λεπτού σωλήνα της επισκληριδίου επαναλαμβάνεται η έγχυση αναισθητικού.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της επισκληριδίου κατά την καισαρική τομή;
• Η γυναίκα έχει τις αισθήσεις της κατά τη διάρκεια του χειρουργείου και μπορεί να πάρει αμέσως αγκαλιά για πρώτη φορά το μωράκι της.
• Ο καθετήρας αναλγησίας (όπως ονομάζεται το λεπτό σωληνάκι, δια του οποίου γίνεται η έγχυση του αναισθητικού) παραμένει και μετά το πέρας του χειρουργείου για αρκετές ώρες. Έτσι είναι δυνατόν δια αυτού να επαναληφθεί η έγχυση του αναισθητικού, ώστε να επιτευχθεί αποτελεσματικότερη αναλγησία μετά την Καισαρική Τομή.
• Υπάρχει μία γενικότερη αρχή της ιατρικής, σύμφωνα με την οποία επιδιώκουμε κατά τη θεραπεία του ασθενούς – τόσο δια φαρμακευτικής αγωγής, όσο και δια χειρουργικής επέμβασης – να είμαστε όσο λιγότερο «επεμβατικοί» μπορούμε, προκειμένου να επιτύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Αυτό σημαίνει, πως προσπαθούμε να δώσουμε τη μικρότερη δυνατή δόση φαρμάκου ή να κάνουμε τη μικρότερη δυνατή επέμβαση. Θα μπορούσε να πει κανείς, πως προσπαθούμε να επεμβαίνουμε «τόσο όσο» χρειάζεται, ώστε να επιτύχουμε το επιθυμητό θεραπευτικό αποτέλεσμα. Έτσι μειώνουμε την πιθανότητα ενδεχόμενων επιπλοκών. Με την επισκληρίδιο αναισθησία λοιπόν επιτυγχάνουμε την αναισθησία της περιοχής, που μας ενδιαφέρει και μόνον, ενώ αφήνουμε ανεπηρέαστο τον οργανισμό της γυναίκας.
• Το αναισθητικό, που χορηγούμε με την επισκληρίδιο, δεν εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος της μαμάς και δεν υπάρχει περίπτωση να φθάσει μέσω του πλακούντα στο μωρό.
Ξεκινήσαμε για φυσιολογικό τοκετό και έγινε επισκληρίδιος, αλλά τελικά χρειάστηκε να γίνει καισαρική, θα τοποθετηθεί καινούργιος καθετήρας αναλγησίας;
Φυσικά και όχι!
Ο φυσιολογικός τοκετός είναι δυνατόν να ξεκινήσει είτε αυτόματα είτε μετά από πρόκληση, αλλά να μην εξελιχθεί εντός εύλογου χρονικού διαστήματος. Υφίσταται εξάλλου και η πιθανότητα κατά τη διάρκεια του φυσιολογικού τοκετού να καταγραφούν στο καρδιοτοκογράφημα σημεία δυσχέρειας του μωρού. Στις περιπτώσεις αυτές συνιστάται η καταφυγή στην καισαρική τομή.
Αν κατά τη διάρκεια της προσπάθειας επίτευξης φυσιολογικού τοκετού τοποθετήθηκε καθετήρας αναλγησίας, ώστε να χορηγηθεί επισκληρίδιος αναισθησία, τότε δια του καθετήρα αυτού είναι δυνατόν να σας χορηγηθεί και η απαραίτητη αναισθησία για την καισαρική τομή.
Ποια είναι τα μειονεκτήματα της επισκληρίδιου αναισθησίας;
• Μετά την επισκληρίδιο μερικές λεχωίδες αναφέρουν παροδική κεφαλαλγία. Η συχνότητα αυτής της επιπλοκής ανέρχεται περίπου στο 1% και αντιμετωπίζεται εύκολα με τη χορήγηση απλών αναλγητικών.
• Έχει διατυπωθεί η άποψη, πως η επισκληρίδιος αναισθησία συνδέεται με δυσκολία του νεογνού στο θηλασμό κατά τις πρώτες ημέρες της ζωής του. Με δεδομένο, πως ο θηλασμός μετά από καισαρική τομή έχει – ειδικά στην αρχή – ούτως ή άλλως τις εγγενείς μικρές δυσκολίες του, υφίσταται η ανησυχία, μήπως η επισκληρίδιος δυσχεράνει την όλη διαδικασία έτι περαιτέρω. Εντούτοις, τα στοιχεία υπέρ αυτής της άποψης είναι ελλιπή και αμφισβητούνται έντονα από την επιστημονική κοινότητα.
• Με ιδιαίτερες προφυλάξεις γίνεται η χορήγηση επισκληρίδιου αναισθησίας στον τοκετό σε γυναίκες, οι οποίες λαμβάνουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αντιπηκτική αγωγή.
• Κατά τη διάρκεια της καισαρικής τομής υπό επισκληρίδιο αναισθησία η γυναίκα διατηρεί τις αισθήσεις της. Έχει καταγραφεί ένα μικρό ποσοστό γυναικών, οι οποίες βίωσαν την καισαρική τομή «πιο έντονα» και επιβαρύνθηκε η ψυχολογία τους. Οι γυναίκες αυτές είναι πιθανό σε ενδεχόμενη επόμενη καισαρική να ζητήσουν να υποβληθούν σε γενική αναισθησία.
Διαβάστε ακόμα:
– Επισκληρίδιος ή Γενική αναισθησία στην Καισαρική Τομή;
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
