Λίγα λόγια για την αίσθηση της γεύσης…
Το μικροσκοπικό όργανο, μέσω του οποίου αντιλαμβανόμαστε την αίσθηση της γεύσης, είναι ο γευστικός κάλυκας.
Γευστικοί κάλυκες εντοπίζονται κατά κύριο λόγω στη γλώσσα, η οποία στον άνθρωπο διαθέτει κατά μέσο όρο μεταξύ των 2.000 και 8.000 γευστικών καλύκων. Γευστικοί κάλυκες όμως εντοπίζονται και στη μαλακή υπερώα (ουρανίσκος), στο ανώτερο τμήμα του οισοφάγου, στο εσωτερικό των παρειών (μάγουλα) και στην επιγλωττίδα.
Έκαστος γευστικός κάλυκας «εξειδικεύεται» στην αντίληψη μίας εκ τω πέντε γεύσεων:
• Γλυκό
• Πικρό
• Αλμυρό
• Ξινό
• Umami (πρόκειται για έναν νεολογισμό προερχόμενο από την ιαπωνική γλώσσα, ο οποίος μεταφράζεται κατά προσέγγιση ως: «νόστιμη ή απολαυστική γεύση»)
Αντίθετα με μια διαδεδομένη άποψη, οι γευστικοί κάλυκες δεν κατανέμονται πάνω στη γλώσσα ανάλογα με την «εξειδίκευσή» τους, με συνέπεια η γλώσσα να έχει συγκεκριμένες περιοχές, όπου γίνεται καλύτερα αισθητή μία γεύση, αλλά η κατανομή τους είναι περίπου ομοιόμορφη σε όλη την έκταση της γλώσσας.
Οι γευστικοί κάλυκες εντοπίζονται κάτω από το «δέρμα» (επιθήλιο), που καλύπτει τη γλώσσα.
Όταν οι τροφές εισέλθουν στη στοματική κοιλότητα, διαλύονται με τη σίελο (σάλιο) και έρχονται σε επαφή με τους γευστικούς κάλυκες μέσω μικρών οπών (τρυπών), που εντοπίζονται στο γλωσσικό επιθήλιο και ονομάζονται γευστικοί πόροι. Τότε γεννώνται τα γευστικά ερεθίσματα, τα οποία μέσω νεύρων διαβιβάζονται στον εγκέφαλο.
Πότε το έμβρυο αρχίζει να γεύεται;
Κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων μηνών της ζωής του εμβρύου, νευρικά κύτταρα από την περιοχή του εμβρύου, που θα εξελιχθεί στον εγκέφαλό του, αρχίζουν να διακλαδίζονται προς τις διάφορες περιοχές του σώματός του συμπεριλαμβανομένου και του στόματός του.
Συγχρόνως αρχίζουν να δημιουργούνται και οι πρώτοι γευστικοί κάλυκες.
Κατά προσέγγισιν στην 8η εβδομάδα της κύησης, οι γευστικοί κάλυκες, θα έχουν συνδεθεί με τα νεύρα του εγκεφάλου. Όμως ακόμα το έμβρυο δεν δύναται να «γευθεί», διότι οι γευστικοί πόροι δεν έχουν δημιουργηθεί στο στάδιο αυτό.
Η διάνοιξη των γευστικών πόρων λαμβάνει χώρα γύρω στη 16η εβδομάδα της κύησης, οπότε και το μωράκι σας, αρχίζει να γεύεται το αμνιακό υγρό!
Το μωράκι καταπίνει αμνιακό υγρό σε διαρκώς αυξανόμενες ποσότητες κατά τη διάρκεια του δεύτερου και του τρίτου τριμήνου της κύησης. Σύμφωνα μάλιστα με κάποιες μετρήσεις στα ύστερα στάδια της κύησης το μωρό μπορεί να καταπίνει μέχρι 1 λίτρο αμνιακού υγρού την ημέρα!
Μα έχει το αμνιακό υγρό γεύση;
Οι πρώτες παρατηρήσεις, πως το αμνιακό υγρό έχει άρωμα δημοσιεύθηκαν από μια ισραηλινή επιστημονική ομάδα το 1985. Οι ερευνητές αυτοί παρατήρησαν, πως η οσμή των μωρών εξαρτιόνταν από το είδος της τροφής, που η έγκυος είχε καταναλώσει κατά κύριο λόγο τις τελευταίες ημέρες πριν από τον τοκετό.
Η παρατήρηση αυτή επιβεβαιώθηκε και από μία αμερικανική έρευνα του 1995. Στα πλαίσια της έρευνας αυτής οι επιστήμονες έλαβαν μικρή ποσότητα αμνιακού υγρού από γυναίκες, οι οποίες υποβάλλονταν σε αμνιοπαρακέντηση. Και αυτοί κατέληξαν στο συμπέρασμα, πως η διατροφή της εγκύου επηρεάζει το άρωμα του αμνιακού υγρού.
Επομένως, το μωράκι σας γεύεται αυτά, που εσείς καταναλώνετε!
Μπορεί οι γεύσεις των τροφών, που η μητέρα καταναλώνει κατά την εγκυμοσύνη, να επηρεάσουν τις προτιμήσεις του μωρού μετά τον τοκετό;
Φαίνεται, πως η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι καταφατική.
Χαρακτηριστικό είναι ένα σχετικό πείραμα, τα αποτελέσματα του οποίου δημοσιεύθηκαν το 2001. Στα πλαίσια του πειράματος αυτού χορηγήθηκε σε μερικές εγκύους χυμός καρότου για κάποιο χρονικό διάστημα πριν από τον τοκετό, ενώ σε κάποιες άλλες μόνον νερό. Μετά τον τοκετό, όταν άρχισε πλέον η χορήγηση δημητριακών στα μωρά, αυτά που είχαν έρθει σε «επαφή» με τη γεύση του χυμού καρότου κατά την εγκυμοσύνη έδειχναν να απολαμβάνουν τη γεύση αυτή και μετά τον τοκετό σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με τα μωρά, που κατά την εγκυμοσύνη δεν είχαν έρθει σε επαφή με τη γεύση αυτή.
Συνεπώς, θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί, πως η «εκπαίδευση» του μωρού σε σχέση με το είδος της τροφής, που θα προτιμά, ξεκινά μέσα από τη μήτρα.
Η θεωρία αυτή φαίνεται να επιβεβαιώνεται και από μία μελέτη, της οποίας τα αποτελέσματα φανερώνουν και το μέγεθος της ευθύνης, που η μητέρα έχει σε σχέση με τη σωστή «διατροφική» εκπαίδευση του παιδιού της ήδη από την κύηση.
Τον Αύγουστο του 2007 δημοσιεύθηκε μελέτη, η οποία κατεδείκνυε, πως αν η μητέρα κατά την εγκυμοσύνη προτιμά το «ετοιματζίδικο» φαγητό, γνωστά και ως junk food, τότε την ίδια προτίμηση είναι εξαιρετικά πιθανό να δείχνει και το παιδί της, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία του…
Επομένως, κατά την κύηση «τρώτε για δύο», αλλά η έμφαση δεν πρέπει να δίνεται στην ποσότητα του φαγητού, αλλά στην ποιότητά του!
Δείτε τα videos, που δημιουργήσαμε για το mothersblog.gr, του οποίου τη συντακτική ομάδα συμμετέχουμε!
Διαβάστε ακόμα:
– Η πρώτη μελέτη, που δείχνει, πως το μωρό είναι σε θέση να ξεχωρίσει γεύσεις μέσα στη μήτρα!
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας