Πόσο διαρκεί η εγκυμοσύνη;
Ο οργανισμός της μητέρας είναι σε θέση να συντηρεί την ανάπτυξη του μωρού για πεπερασμένο χρονικό διάστημα, πέραν του οποίου η παραμονή του μέσα στη μήτρα συνδέεται με ενδεχόμενους κινδύνους.
Ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα των Μαιευτήρων ανέκαθεν ήταν ο καθορισμός της στιγμής, πέραν της οποίας η παράταση της κύησης ίσως να προκαλέσει προβλήματα στο μωρό.
Παραδοσιακά η λεγόμενη Πιθανή Ημερομηνία Τοκετού (Π.Η.Τ.) υπολογίζεται ως η ημέρα, στην οποία συμπληρώνονται 40 εβδομάδες από την πρώτη ημέρα της Τελευταίας Έμμηνου Ρύσης (Τ.Ε.Ρ.). Μια κύηση, που δεν έχει καταλήξει σε τοκετό μέχρι την ημερομηνία αυτή, λέμε πως βρίσκεται σε παράταση.
Μπορούμε να περιμένουμε μετά τη συμπλήρωση 40 εβδομάδων;
Οι οδηγίες του Αμερικανικού Κολλεγίου Μαιευτήρων και Γυναικολόγων (American College of Obstetricians and Gynecologists – ACOG) του 2004 κατεδείκνυαν, πως παράταση της κύησης πέραν των 42 εβδομάδων συνδεόταν με την εμφάνιση σημαντικών προβλημάτων στο έμβρυο:
• Ολιγοϋδράμνιο
• Τραυματισμός του νεογνού κατά τον τοκετό
• Εισρόφηση μηκωνίου
• Τοκετός νεκρού νεογνού
Με βάση τα στοιχεία αυτά προκρινόταν η επιλογή της πρόκλησης τοκετού με τη συμπλήρωση των 41 εβδομάδων. Με την πρακτική αυτή εθεωρείτο, πως επιτυγχανόταν η βέλτιστη ασφάλεια για το νεογνό.
Σήμερα όμως ακόμα και το «ορόσημο» των 41 εβδομάδων, ως χρονικό σημείο για την πρόκληση τοκετού έχει αρχίσει να τίθεται υπό αμφισβήτηση με βάση τα νέα επιστημονικά στοιχεία. Το «νέο» ορόσημο για πρόκληση τοκετού υπάρχει η πρόταση να τεθεί στις 39 εβδομάδες κύησης.
Σε γυναικολογικό περιοδικό το 2018 διατυπώθηκε η άποψη, πως μεταξύ των 39 και των 42 εβδομάδων κύησης αυξάνονται οι πιθανότητες εκδήλωσης παθολογιών τόσο όσον αφορά τη μητέρα, όσο και όσον αφορά το μωρό.
Μα το μωρό δεν επωφελείται από την παραμονή του στη μήτρα;
Κάποια μωρά, αφού φτάσουν στην «πλήρη» ωρίμανσή τους μέσα στη μήτρα, αντιμετωπίζουν ένα «καταστροφικό γεγονός», το οποίο οδηγεί στην πρόκληση μόνιμης εγκεφαλικής βλάβης ή ακόμα και θανάτου μέσα στη μήτρα. Από τις στατιστικές, όπως αυτές καταγράφονται στη διεθνή βιβλιογραφία το ποσοστό των μωρών αυτών κυμαίνεται μεταξύ του 0,2% και του 2%.
Σε ό,τι αφορά την εκδήλωση μόνιμων νευρολογικών προβλημάτων στο μωρό αυτά εμφανίζουν την χαμηλότερη συχνότητά τους σε νεογνά, που γεννήθηκαν μεταξύ των 38 και των 39 εβδομάδων της κύησης. Με την παράταση της εγκυμοσύνης πέραν των 39 εβδομάδων αρχίζει και καταγράφεται μια άνοδος της συχνότητας αυτής, ενώ η παράταση πέραν των 42 εβδομάδων συνδέεται με αύξηση της συχνότητας αυτής κατά 13,2 φορές!
Φαίνεται εξάλλου, πως η συχνότητα σοβαρών προβλημάτων, που ενδέχεται να αντιμετωπίσει το νεογνό μειώνεται από το 3,6% αν αυτό γεννηθεί στις 37 εβδομάδες στο 1,8% στις 39 εβδομάδες και αυξάνεται στο 2,3% στις 40 εβδομάδες και στο 4,6% στις 43 εβδομάδες.
Αντίστοιχα, το ποσοστό των νεογνών, που χρειάζεται να εισαχθεί στις Μονάδες Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών είναι περίπου 8,5%, αν γεννηθούν στις 37 εβδομάδες, 2,6% στις 40 εβδομάδες και ανεβαίνει στο 4,9% στις 43 εβδομάδες.
Ο ενδομήτριος θάνατος του μωρού…
Ο ενδομήτριος θάνατος του μωρού είναι μία από τις πιο επίφοβες μαιευτικές επιπλοκές. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα περιστατικά αυτά δεν συνδέονται με κάποια προφανή αιτιολογία, ενώ δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε τον ενδομήτριο θάνατο, παρά τις εξελίξεις στη Μαιευτική επιστήμη των τελευταίων δεκαετιών, τη βελτίωση του εξοπλισμού και τη βελτίωση της εκπαίδευσης του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού.
Η πιθανότητα ενδομήτριου θανάτου στις 39 εβδομάδες κύησης είναι 0,49/1000. Η πιθανότητα αυτή όμως αυξάνεται σημαντικά – σχεδόν τριπλασιάζεται – και ανέρχεται στο 1,27/1000 στις 41 εβδομάδες της κύησης.
Ενδιαφέρον έχει μια μελέτη του 2006, η οποία καταδεικνύει σαφή μείωση της πιθανότητας ενδομήτριου θανάτου, αν γίνει καισαρική τομή στις 39 εβδομάδες της κύησης. Ενδεχομένως, ανάλογη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης της επιπλοκής αυτής ίσως να επιτευχθεί και με την πρόκληση τοκετού στις 39 εβδομάδες κύησης.
Μα η πρόκληση τοκετού στις 39 εβδομάδες δεν αυξάνει την πιθανότητα για καισαρική τομή;
Από πρόσφατες έρευνες φαίνεται, πως αν συγκρίνουμε την πιθανότητα να υποβληθεί σε καισαρική τομή μια έγκυος, στην οποία γίνεται πρόκληση τοκετού στις 39 εβδομάδες κύησης, δεν είναι υψηλότερη από την αντίστοιχη πιθανότητα, που αντιμετωπίζει μια έγκυος στις 40 εβδομάδες κύησης. Αντίθετα, μελέτη του 2018 κατέληξε στο συμπέρασμα πως η πρόκληση τοκετού στις 39 εβδομάδες κύησης μεώνει τις πιθανότητες καταφυγής στην καισαρική τομή. Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε εξάλλου και έτερη μελέτη του 2018.
Δηλαδή είναι τελικά καλύτερα να γεννήσει μια γυναίκα στις 39 εβδομάδες;
Στόχος του παρόντος άρθρου είναι απλά να εκθέσει κάποια νέα στοιχεία σχετικά με την πρόκληση τοκετού, όπως αυτά καταγράφονται στη διεθνή βιβλιογραφία.
Η απόφαση της βέλτιστης χρονικής στιγμής για τον τοκετό (αν δεν το «αποφασίσει» η φύση ή δεν προκύψουν επιπλοκές) εξαρτάται από το ιστορικό σας και από την κλινική εξέταση, στην οποία σας θα σας υποβάλει ο ιατρός σας.
Δείτε και το σχετικό video, που δημιουργήσαμε σε συνεργασία με τον ιστότοπο mothersblog.gr, στην ομάδα ειδικών του οποίου ανήκουμε!
Διαβάστε ακόμα:
Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
